به گزارش خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی ایلام بیدار ، گندم یکی از محصولات استراتژیکی است که رابطه مستقیمی با تأمین غذای مردم دارد به همین دلیل ضروری است تا چالش تأمین و مصرف این محصول استراتژیک مورد بررسی قرار گیرد.
در فصل برداشت گندم و دانه‌های روغنی در استان ایلام، گفتگویی مشروح داشتیم با اصغر باباخانی، مدیرکل غله و خدمات بازرگانی استان ایلام، تا از نزدیک با برنامه‌ریزی‌ها، اقدامات اجرایی، چالش‌ها و برنامه‌های آینده این اداره کل آشنا شویم.
اصغر باباخانی، مدیرکل غله و خدمات بازرگانی استان ایلام، در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «ایلام بیدار» درباره وضعیت خرید و توزیع گندم در استان توضیحاتی ارائه داد.
میزان مصرف سالانه گندم در کشور چقدر است و چه میزان از آن در داخل تولید می‌شود؟
سالانه نزدیک به ۱۴ میلیون تن مصرف گندم در کشور داریم که در صنوف مختلف مصرف می‌شود. در سال گذشته ۱۲ میلیون تن تولید داشتیم. سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی و مدیریت گندم کشور به‌صورت کامل در اختیار وزارت جهاد کشاورزی، شرکت بازرگانی دولتی ایران و ادارات کل غله و خدمات بازرگانی در سطح استان‌ها است.
فرایند خرید تضمینی گندم در استان ایلام به چه صورت است و از چه زمانی آغاز می‌شود؟
ما هر ساله طبق وظیفه‌ای که داریم، از دی‌ماه تمام زیرساخت‌ها و فراخوان‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری مربوط به خرید تضمینی را در سطح استان‌ها آغاز می‌کنیم. این فرایند پنج گام اساسی دارد تا به اوایل اردیبهشت برسیم که زمان آغاز رسمی خرید تضمینی در سطح استان ایلام است. خوشبختانه سال گذشته با توجه به نزولات آسمانی مناسب، بارش‌های خوب و مدیریت زراعی و به‌زراعی، ایلام در جایگاه یک استان تولیدکننده گندم قرار گرفت.
چه میزان گندم در سال گذشته از کشاورزان ایلامی خریداری شد و ارزش ریالی آن چقدر بود؟
در سال گذشته بیش از ۳۵۳ هزار تن گندم از کشاورزان استان خریداری کردیم که معادل ۶ هزار و ۲۳۵ میلیارد تومان پول به کشاورزان پرداخت شد.
میزان مصرف گندم در داخل استان چقدر است و با گندم تولیدی مازاد چه می‌کنید؟
مصرف کل گندم در صنوف مختلف استان با توجه به جمعیتی که وزارت کشور اعلام کرده و با ریاست استاندار، حدود ۱۰۰ هزار تن است. بر اساس برنامه ابلاغی شرکت بازرگانی دولتی، چون ما استان تولیدکننده هستیم، گندم به استان‌های مصرف‌کننده حمل می‌شود. با افتخار می‌گویم که سال گذشته به هشت استان کشور گندم ارسال کردیم و حتی یک کیلوگرم گندم از استان دیگر یا خارج وارد ایلام نشد.
کیفیت گندم در مناطق مختلف استان چگونه است؟
کیفیت گندم استان در حوزه جنوبی، خصوصاً در دهلران و مهران، به دلیل شدت تابش آفتاب، مدیریت مزرعه، به‌زراعی و روش‌های برداشت کشاورزان، بسیار بالاست. سال گذشته جزو سومین یا چهارمین استان کشور از نظر کیفیت گندم بودیم. البته هرچه به سمت شمال استان می‌آییم، به‌خصوص در آسمان‌آباد، به دلیل کوچکی قطعات اراضی و پراکنش بارندگی، کیفیت گندم کمی پایین‌تر می‌آید، ولی باز هم قابل قبول است.
روند خرید گندم در سال جاری از چه تاریخی و با چه ظرفیت‌هایی آغاز شده است؟
امسال با استفاده از ۱۷ سیلوی بخش خصوصی با ظرفیت ۲۳۰ هزار تن و ۲۲ مرکز تعاون روستایی با ظرفیت نزدیک به ۶۰ هزار تن، از اوایل اردیبهشت خرید را در شهرستان‌های جنوبی آغاز کردیم. این روند تا اواسط شهریور ادامه خواهد داشت. از دشت عباس شروع کردیم و این چرخه تا حوزه شمالی استان ادامه دارد.
تا این لحظه چه مقدار گندم خریداری شده و ارزش آن چقدر است؟
تا امروز ۱۶۵ هزار تن گندم به ارزش بیش از ۳۶۰۰ میلیارد تومان از کشاورزان خریداری و در سامانه سیفا بارگذاری شده است. این خریدها توسط سیلوهای بخش خصوصی و مراکز تعاون روستایی انجام گرفته است.
پرداخت پول گندم به کشاورزان چگونه انجام می‌شود و متولی آن کیست؟
متولی پرداخت، سازمان برنامه و بودجه کشور است که با عاملیت بانک کشاورزی این وظیفه را انجام می‌دهد. نقش ما به‌عنوان اداره کل غله، تنها خرید گندم و ارسال فایل‌ها به بانک کشاورزی است. پرداخت‌ها هم به‌صورت متمرکز از تهران و بر اساس نوبت فایل‌ها انجام می‌شود؛ مثلاً تا تسویه حساب با شهرستان دشت‌دز کامل نشود، نوبت به مهران نمی‌رسد. سال گذشته به دلیل شهادت رئیس‌جمهور وقت و تأخیر در تشکیل دولت، مشکلاتی در پرداخت‌ها ایجاد شد؛ اما امسال با اختصاص بودجه ۲۴۰ هزار میلیاردتومانی از سوی سازمان برنامه و بودجه، امیدواریم پرداخت‌ها بدون مشکل انجام شود.
کیفیت‌سنجی گندم در مراکز خرید چگونه انجام می‌شود؟
خرید گندم بر اساس «جدول پاکی» انجام می‌شود. دولت تعیین کرده که گندم با سه درصد افت مفید و یک درصد افت غیرمفید، از کشاورز خریداری شود. نمونه‌گیری در حضور کشاورز انجام می‌شود و با دستگاه «بمبو» رطوبت سنجی و کیفیت‌سنجی انجام می‌گیرد. افت مفید مثل دانه‌های شکسته یا جو و افت غیرمفید شامل کاه و کلش و دانه‌های سیاه است.
گندم مصرفی کارخانه‌های آرد استان از چه مناطقی تأمین می‌شود؟
مصرف کل گندم استان حدود ۱۰۰ هزار تن است که ۹۵ درصد آن را از دهلران و مهران تأمین می‌کنم. اسنادش هم موجود است. پنج درصد بقیه را از مناطق شمالی استان می‌گیرم تا تعادل پروتئینی حفظ شود. چون گندم جنوب ایلام گلوتن بالا و پروتئین بالای ۱۲.۵ درصد دارد و برای نانوایی مناسب نیست، باید با گندم مناطق دیگر ترکیب شود تا آرد نهایی قابل مصرف باشد.
نظارت بر کیفیت گندم و آرد چگونه صورت می‌گیرد؟
وظیفه ما بر اساس استاندارد ۱۰۴ این است که گندم کیفی را به کارخانه‌های آرد تحویل دهیم. نظارت نیز برعهده سازمان غذا و داروی استان است که به‌صورت رندوم از سیلوها بازدید می‌کنند و حتی نیروهای فنی‌شان را به سیلوها معرفی کرده‌اند. ما همواره زیر نظر این سازمان کار می‌کنیم و از کیفیت گندم‌های توزیع‌شده دفاع می‌کنیم.
برنامه‌های آینده اداره کل غله در حوزه هوشمندسازی و توسعه خدمات چیست؟
افزایش بهره‌وری و شفافیت، در گرو توسعه زیرساخت‌های دیجیتال است. ما در نظر داریم با اجرای پروژه سامانه‌های یکپارچه، تمام فرایندهای حمل، توزیع، نگهداری و کنترل کیفیت کالاها را به‌صورت آنلاین رصد کنیم. همچنین در حال بررسی استفاده از فناوری بلاک‌چین در سیستم خرید تضمینی هستیم تا امکان تقلب یا تخلف به حداقل برسد. توسعه سامانه‌های ارزیابی کیفیت محصولات، خرید آنلاین، و استفاده از هوش مصنوعی در تحلیل داده‌های تولید نیز از برنامه‌های آتی ماست. در حوزه فیزیکی نیز، احداث یک مرکز ذخیره‌سازی استراتژیک جدید در شرق استان در دستور کار قرار دارد.
در فرایند اجرایی خرید با چه چالش‌هایی مواجه هستید و چگونه مدیریت می‌شوند؟
همان‌گونه که می‌دانید، فرایند خرید تضمینی در سطح وسیع همواره با چالش‌هایی همراه است؛ از جمله کمبود نیروی انسانی، برخی ناهماهنگی‌های بین‌بخشی یا مسائل لجستیکی. با بهره‌گیری از نیروهای قراردادی، بازنشستگان خبره و جذب فارغ‌التحصیلان رشته کشاورزی، بخشی از مشکل کمبود نیرو حل شده است. از طرفی با آموزش‌های پیش فصل، مهارت عوامل خرید افزایش یافته است. در حوزه زیرساخت نیز با حمایت استانداری و شرکت بازرگانی دولتی، بخش زیادی از مشکلات سخت‌افزاری برطرف شده‌اند. تعامل مؤثر بین اداره غله، جهاد کشاورزی، فرمانداری‌ها، و نیروهای انتظامی نیز به ارتقاء کیفیت عملیات کمک شایانی کرده است.
مسئولیت تأمین کالاهای اساسی مردم استان نیز بر عهده شماست؛ در این زمینه چه اقداماتی انجام شده است؟
اداره کل غله و خدمات بازرگانی، مسئولیت توزیع چهار قلم کالای اساسی شامل برنج وارداتی، شکر، روغن خوراکی و آرد یارانه‌ای را دارد. در سال گذشته، بیش از ۴۵ هزار تن برنج، ۲۲ هزار تن شکر، و ۴۲ هزار تن روغن تصفیه‌شده بین خانوارها، صنوف، صنایع و اقشار هدف توزیع شد. در این مسیر، بیش از ۳۰۰ عامل توزیع در سطح استان فعالیت دارند که تحت نظارت اداره کل غله و سازمان صمت، وظیفه تحویل به‌موقع و شفاف کالاها را انجام می‌دهند. همچنین با راه‌اندازی سامانه‌های رصد هوشمند، امکان پیگیری ورود، خروج و محل مصرف نهایی کالاها فراهم شده و جلوی انحراف در شبکه توزیع گرفته شده است.
بر اساس آنچه بیان شد، اداره کل غله و خدمات بازرگانی استان ایلام با برنامه‌ریزی دقیق، بهره‌گیری از ظرفیت‌های داخلی، و تعامل مؤثر با سایر دستگاه‌ها، توانسته گام‌های مؤثری در جهت تأمین امنیت غذایی استان و پشتیبانی از تولید داخلی بردارد. از خرید به‌موقع محصولات کشاورزان تا توزیع هدفمند کالاهای اساسی، همه فعالیت‌ها با محوریت خدمت‌رسانی صادقانه و پاسخگویی به مطالبات مردم انجام می‌شود.
آینده این مسیر نیز در گرو هوشمندسازی، توسعه زیرساخت‌ها، و تداوم همکاری‌های بین‌بخشی خواهد بود. در پایان، از تلاش شبانه‌روزی همه کارکنان این حوزه، کشاورزان پرتلاش و مدیران دلسوزی که در این مسیر نقش‌آفرین هستند، قدردانی می‌کنیم.
انتهای خبر/ر
نظر شما
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیریت در وب سایت منتشر خواهد شد