به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «ایلام بیدار»، در شرایطی که دسترسی به دارو از ابتدایی‌ترین حقوق هر شهروند محسوب می‌شود، مردم استان ایلام با مجموعه‌ای از چالش‌ها از جمله کمبود، گرانی و بی‌ثباتی قیمتی در حوزه دارو مواجه‌اند. مشاهدات میدانی از داروخانه‌های سطح شهر ایلام، به‌ویژه در مناطق مرکزی و جنوبی استان، نشان می‌دهد بسیاری از بیماران برای یافتن داروی مورد نیاز خود ناچار به مراجعه مکرر به داروخانه‌های مختلف هستند و گاهی نیز موفق به تهیه دارو نمی‌شوند.
مشکلات دارویی در استان تنها مختص بیماران خاص نیست و اکنون به مسئله‌ای فراگیر برای عموم مردم تبدیل شده است. از داروهای رایج فشار خون گرفته تا داروهای حیاتی بیماران سرطانی، همه و همه با کمبود، اختلاف قیمت و یا خروج از پوشش بیمه مواجه‌اند.
در این گزارش، خبرنگار «ایلام بیدار» با جمعی از شهروندان، داروسازان و کارشناسان حوزه سلامت گفت‌وگو کرده است تا تصویری واقعی از وضعیت دارویی استان ارائه شود؛ وضعیتی که به باور بسیاری از شهروندان، نیازمند حضور میدانی و پاسخگویی شفاف‌تر مسئولان است.
جست‌وجوی بی‌نتیجه؛ بیماران در مسیر طولانی دارو
در یکی از داروخانه‌های پرتردد شهر ایلام، صفی از بیماران در انتظار تحویل دارو تشکیل شده است. یکی از بیماران می‌گوید: چندین بار برای دریافت داروی تجویزشده مراجعه کرده‌ام اما هر بار اعلام می‌شود دارو موجود نیست یا از فهرست بیمه خارج شده است. بیمار نباید قربانی کمبودها و تصمیمات اداری شود.
شهروند دیگری که برای فرزند خود داروی ضدتشنج تهیه می‌کند نیز بیان می‌کند: این دارو تنها در یک داروخانه در مرکز شهر موجود است و هر بار با قیمت متفاوتی عرضه می‌شود. در مراجعه اخیر قیمت دارو بیش از شصت هزار تومان افزایش یافته است.
اختلاف قیمت میان داروخانه‌ها، به یکی از گلایه‌های اصلی مردم تبدیل شده است. در حالی که طبق ضوابط وزارت بهداشت، قیمت‌گذاری دارو باید واحد باشد، شواهد نشان می‌دهد که اجرای این مصوبه در سطح استان با ناهماهنگی‌هایی مواجه است.
قیمت‌های متفاوت و فشار مالی بر بیماران
یکی از داروسازان شهر ایلام درباره علت تفاوت نرخ‌ها اظهار می‌کند: قیمت دارو بر اساس نرخ مصوب سازمان غذا و دارو مشخص می‌شود، اما در برخی موارد شرکت‌های پخش دارو فاکتورهایی با قیمت‌های متفاوت صادر می‌کنند. داروخانه‌ای که دیرتر اقدام به خرید دارو کند، ناچار است دارو را با نرخ بالاتری تهیه نماید و همین موضوع باعث بروز اختلاف در قیمت نهایی برای مصرف‌کننده می‌شود.
وی می‌افزاید: نظارت‌ها انجام می‌شود اما کافی نیست. لازم است سامانه‌های پخش و قیمت‌گذاری دارو یکپارچه شود تا مردم شاهد تفاوت نرخ در داروخانه‌های مختلف نباشند.
خروج دارو از بیمه؛ فشار مضاعف بر بیماران خاص
یکی از مهم‌ترین چالش‌ها، حذف برخی اقلام دارویی از فهرست بیمه است که موجب افزایش شدید هزینه‌های درمانی بیماران شده است.
مادر یکی از بیماران دیالیزی می‌گوید: دارویی که پیش‌تر تحت پوشش بیمه بود، اکنون حذف شده و هزینه هر بسته به بیش از پانصد هزار تومان رسیده است. با درآمد محدود خانوار، ادامه این روند بسیار دشوار است.
بیمار دیگری نیز اظهار می‌کند: پیش از این، بیمه نیمی از هزینه دارو را پرداخت می‌کرد، اما اکنون به بهانه خروج از فهرست بیمه، تمام هزینه بر عهده بیمار است. در شرایط اقتصادی کنونی، پرداخت این مبالغ برای بسیاری از خانواده‌ها غیرممکن است.
داروهای کمیاب و صف‌های انتظار
بر اساس مشاهدات میدانی، داروهای مرتبط با بیماری‌های دیابت، اعصاب و روان، صرع و برخی آنتی‌بیوتیک‌ها با کمبود جدی در داروخانه‌های ایلام مواجه‌اند.
یکی از داروسازان شمال شهر ایلام می‌گوید: برخی داروها مانند انسولین یا داروهای اطفال به‌صورت سهمیه‌ای توزیع می‌شود و هر داروخانه تنها مجاز به دریافت مقدار محدودی است. این موضوع باعث می‌شود دارو برای همه بیماران در دسترس نباشد و صف‌های طولانی شکل گیرد.
در مواردی، بیماران برای تهیه داروی مورد نیاز خود به استان‌های هم‌جوار مانند کرمانشاه یا لرستان مراجعه می‌کنند که این امر علاوه بر افزایش هزینه‌ها، موجب اتلاف زمان و رنج مضاعف بیماران می‌شود.
چالش‌های حوزه سلامت استان
بخش عمده‌ای از مشکلات تأمین دارو مربوط به سیاست‌های ملی است و در سطح استان‌ها امکان تصمیم‌گیری مستقل وجود ندارد. با این حال، دانشگاه علوم پزشکی ایلام به‌صورت مستمر در حال هماهنگی با شرکت‌های پخش است تا کمبودها به حداقل برسد.
هر داروخانه ملزم به رعایت نرخ مصوب است و در صورت مشاهده تخلف، موضوع از طریق بازرسی بررسی و با متخلف برخورد قانونی می‌شود. همچنین سامانه ۱۹۰ برای ثبت شکایات مردمی فعال است.
با این حال، برخی بیماران معتقدند که پیگیری شکایات از این طریق زمان‌بر است و در بسیاری از موارد، پاسخ روشنی دریافت نمی‌شود.
گلایه داروسازان از فشار اقتصادی و تأخیر در پرداخت‌ها
یکی از داروسازان مرکز شهر با اشاره به شرایط اقتصادی داروخانه‌ها می‌گوید: داروخانه‌ها نیز با مشکلات مالی مواجه‌اند. پرداخت مطالبات از سوی بیمه‌ها با تأخیر چندماهه انجام می‌شود و این موضوع باعث کاهش نقدینگی و اختلال در تأمین دارو می‌گردد. از طرفی شرکت‌های پخش نیز تنها به‌صورت نقدی دارو می‌فروشند، در نتیجه داروخانه‌ها در تنگنای مالی قرار می‌گیرند.
وی ادامه می‌دهد: برخی داروها سهمیه‌ای توزیع می‌شوند و برای دریافت آن‌ها باید مکاتبات اداری متعددی با دانشگاه علوم پزشکی صورت گیرد. این فرآیند طولانی، زمان دسترسی بیماران به دارو را افزایش می‌دهد.
دیدگاه مردم؛ انتظار پاسخگویی و احترام
در میان اظهارات مردمی، مهم‌ترین مطالبه شهروندان، شفافیت و پاسخگویی مسئولان است. بسیاری از بیماران می‌گویند که اطلاع‌رسانی مناسبی درباره موجودی و قیمت داروها وجود ندارد.
یکی از شهروندان می‌گوید: مردم از مسئولان انتظار دارند حضور میدانی داشته باشند. حتی اگر کمبود وجود دارد، باید صادقانه اطلاع‌رسانی شود تا بیماران سردرگم نشوند.
چشم‌انداز کارشناسی؛ لزوم شفافیت در زنجیره تأمین
رضاحسینی کارشناس مسائل بهداشتی در گفتگو با خبرنگار «ایلام بیدار» گفت: سامانه‌های نظارتی باید به‌گونه‌ای طراحی شوند که مردم بتوانند قیمت و موجودی داروها را به‌صورت برخط مشاهده کنند. این اقدام موجب جلوگیری از سودجویی و افزایش اعتماد عمومی می‌شود.
وی اضافه می‌کند: مسئولان باید به‌صورت منظم گزارش عملکرد حوزه دارویی استان را منتشر کنند. اطلاع‌رسانی شفاف، بخشی از فرآیند نظارت عمومی است و موجب آرامش روانی جامعه می‌شود.
داروخانه‌های شهرستان‌ها؛ حلقه ضعیف زنجیره توزیع
در شهرستان‌های کوچک‌تر استان، مانند ملکشاهی، سیروان و بدره، مشکلات دارویی به‌مراتب بیشتر است. ساکنان این مناطق می‌گویند در صورت نبود داروی مورد نیاز، باید برای تهیه آن به مرکز استان سفر کنند.
یکی از اهالی ملکشاهی اظهار می‌کند: برای خرید داروی پدرم مجبورم مسافت طولانی تا ایلام را طی کنم. لازم است بخشی از سهمیه داروهای حیاتی به داروخانه‌های شهرستان‌ها اختصاص یابد تا بیماران مجبور به سفر نباشند.
دارو، حق انکارناپذیر شهروندان
برآیند گفتگوها و بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد که نظام تأمین و توزیع دارو در استان ایلام نیازمند بازنگری و اصلاح ساختاری است. کمبود دارو، تفاوت قیمت‌ها، حذف اقلام از پوشش بیمه و ضعف اطلاع‌رسانی، زنجیره‌ای از مشکلات را شکل داده است که تأثیر مستقیم بر سلامت عمومی جامعه دارد.
انتظار مردم از مسئولان حوزه سلامت، نه وعده‌های مقطعی، بلکه اقدام مؤثر و حضور پاسخگو در میدان است. دارو، کالای تجملی نیست؛ بلکه ضرورتی حیاتی است که باید بدون تبعیض و تأخیر در اختیار همه بیماران قرار گیرد.
در نهایت، سلامت مردم شاخص اصلی کارآمدی نظام درمان است و دارو، نخستین حلقه این زنجیره حیاتی محسوب می‌شود.
انتهای خبر/ر
نظر شما
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیریت در وب سایت منتشر خواهد شد