به گزارش خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «ایلام بیدار»، آزادسازی مهران یکی از نقاط عطف در تاریخ دفاع مقدس جمهوری اسلامی ایران است؛ عملیاتی که نهتنها با موفقیت نظامی همراه شد؛ بلکه پیامهای سیاسی، فرهنگی و اجتماعی مهمی برای کشور به همراه داشت. مهران، شهری مرزی و استراتژیک در استان ایلام، در جریان جنگ تحمیلی چندین بار بین نیروهای بعثی و رزمندگان ایرانی دست به دست شد، اما در نهایت در عملیات «کربلای ۱» در تیرماه ۱۳۶۵ توسط رزمندگان اسلام به طور کامل آزاد گردید.
اهمیت آزادسازی مهران در آن است که این پیروزی، پس از فاجعه تلخ عملیات والفجر ۸ و اشغال مهران توسط دشمن، روحیه تازهای به جبههها بخشید. همچنین مهران به دلیل موقعیت جغرافیاییاش، هم در حوزه نظامی و هم در بُعد ارتباط با مردم عراق و محورهای جهادی پس از جنگ، نقشی کلیدی ایفا کرده است.
در این گزارش به بررسی ابعاد نظامی، فرهنگی و اجتماعی آزادسازی مهران و بازتاب آن در جامعه امروز، از منظر کارشناسان و مسئولان بومی استان ایلام پرداختهایم.
آزادسازی مهران، یک عملیات تعیینکننده در توازن جنگ
حسن بختیاری کارشناس مسائل نظامی در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «ایلام بیدار» گفت: عملیات آزادسازی مهران با نام «کربلای ۱» در تیرماه سال ۱۳۶۵ اجرا شد و هدف اصلی آن بازپسگیری این شهر از چنگال رژیم بعث عراق بود. این عملیات در پاسخ به تحرکات دشمن و اشغال مهران انجام گرفت و با موفقیت کامل نیروهای ایرانی همراه بود.
وی افزود: مهران از نظر جغرافیایی موقعیتی بسیار حساس داشت؛ تسلط بر آن به معنای در اختیار گرفتن گلوگاه ارتباطی با عراق و بخشی از منطقه حساس زاگرس بود. در آن زمان اشغال مهران یک شوک بزرگ به مردم وارد کرده بود، اما آزادسازی آن، روحیهای مثالزدنی در جبههها ایجاد کرد.
بختیاری تأکید کرد: این عملیات نشان داد که حتی پس از شکستهای تاکتیکی، اگر ایمان، برنامهریزی و اراده وجود داشته باشد، میتوان در میدان نبرد پیروز شد. درس آزادسازی مهران هنوز برای استراتژی نویسان نظامی ما آموزنده است.
مهران، خاطره زنده مقاومت در ذهن مردم ایلام
محمدتقی قاسمی پیشکسوت دوران دفاع مقدس در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «ایلام بیدار» گفت: در زمان اشغال مهران، ما شاهد کوچ اجباری بسیاری از مردم این شهر بودیم. خانههایی که تبدیل به سنگر دشمن شده بودند، خاطرات تلخی در دل مردم به جا گذاشتند. اما روزی که مهران آزاد شد، اشک شوق از چشمان همه جاری شد.
وی افزود: مردم ایلام و بهویژه مهران، مشارکت گستردهای در دفاع از شهر داشتند. بسیاری از جوانان این منطقه داوطلبانه به جبهه رفتند و برخی هنوز مفقودالاثرند. آزادسازی مهران نه فقط یک پیروزی نظامی، بلکه یک حماسه مردمی بود.

قاسمی گفت: امروز هم وقتی وارد مهران میشویم، نشانههای این مقاومت را میتوان در نام خیابانها، دیوارنگارهها و حتی لهجه مردم دید. این فرهنگ مقاومت، سرمایهای است که باید به نسلهای آینده منتقل شود.
مهران، دروازه مقاومت و کانون عاشورایی غرب کشور
حجتالاسلام سید عبدالله امینی امامجمعه مهران در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «ایلام بیدار» گفت: مهران نهتنها یک شهر مرزی، بلکه دروازهای برای حماسه، شهادت و عاشورایی بودن است. آزادسازی مهران در سال ۶۵ یک نشانه بود؛ نشانهای از اینکه خاک ما مقدس است و ملت ایران در برابر اشغال حتی یک وجب از آن کوتاه نمیآید.
وی افزود: این شهر امروز هم به همان اندازه استراتژیک و مهم است. در ایام اربعین، مهران تبدیل به محور اصلی ارتباط مردم ایران و عراق میشود و بار دیگر نقش تمدنی و فرهنگی خود را ایفا میکند.
امینی تأکید کرد: باید به جوانان بگوییم که این امنیت، آسان به دست نیامده است. مهران نماد ایستادگی، مقاومت و ولایتمداری است؛ و این گفتمان باید در مدارس، مساجد، رسانهها و خانوادهها زنده بماند.
ابعاد اجتماعی و فرهنگی آزادسازی مهران در جامعه امروز
علی حیدری عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد ایلام در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «ایلام بیدار» گفت: آزادسازی مهران فقط یک پیروزی نظامی نبود، بلکه نقطه اتصال عمیقی بین تاریخ، هویت ملی و فرهنگ ایثار مردم منطقه بود. این آزادسازی، پایهگذار بازگشت روحیه خودباوری به جامعه ایرانی شد.
وی افزود: هنوز هم سالانه دهها همایش، یادواره و برنامه فرهنگی با محوریت مهران برگزار میشود. همچنین در عرصه آموزش، پژوهش و رسانه، از آزادسازی مهران بهعنوان نمادی از مقاومت ملی یاد میشود.
حیدری گفت: جوانان امروز باید مهران را بشناسند نه صرفاً بهعنوان یک شهر مرزی، بلکه بهعنوان نماد دفاع از عزت ملی. امروز که درگیر جنگ نرم و تهاجم فرهنگی هستیم، مهران میتواند الگویی از پیوند ایمان و ایستادگی باشد.
فتح مهران، صرفاً بازپسگیری یک نقطه جغرافیایی نبود؛ این پیروزی تبدیل به نمادی از احیای اعتمادبهنفس ملی، وحدت مردمی و پیوند ناگسستنی ملت با نظام اسلامی شد. امروز، مهران در دل تاریخ دفاع مقدس ایران جایگاهی خاص دارد؛ جایی که غیرت ملی، فرماندهی جهادی و روحیه عاشورایی به هم رسیدند.
آزادسازی مهران نشان داد که پیروزی در جنگ، صرفاً به امکانات نظامی وابسته نیست، بلکه به ایمان، روحیه مقاومت، مشارکت مردمی و پیروی از رهبری بستگی دارد. این تجربه ارزشمند باید به نسلهای آینده منتقل شود تا همچون مشعلی، مسیر مقاومت و پیشرفت ایران اسلامی را روشن سازد.
انتهای خبر/ر
نظر شما
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیریت در وب سایت منتشر خواهد شد