علی فریادی، در گفتگو با خبرنگار گروه اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی«ایلام بیدار» با اشاره به جایگاه راهبردی استان ایلام در اقتصاد ملی اظهار داشت: استان ایلام با داشتن ۱۵ درصد از ذخایر قابل‌برداشت نفت و گاز کشور، چهار میدان بزرگ هیدروکربوری و ظرفیت تولید روزانه ۵۰۰ هزار بشکه نفت خام و ۲۸ میلیون مترمکعب گاز، عملاً یکی از قطب‌های کلیدی انرژی کشور به شمار می‌رود. این در حالی است که سهم استان از درآمدهای ناشی از این منابع کمتر از سه درصد است که نه‌تنها عدالت اقتصادی را زیر سؤال می‌برد، بلکه باعث مهاجرت نخبگان و تضعیف زیرساخت‌های اجتماعی شده است.
کارشناس مسائل اقتصادی و پژوهشگر ارشد مؤسسه مطالعات انرژی و توسعه پایدار افزود: در کنار انرژی، ایلام ۵۷۰ هزار هکتار عرصه منابع طبیعی و ۱۲۰ هزار هکتار زمین قابل‌کشت دیم دارد که می‌تواند سالانه بیش از سه میلیون تن محصولات استراتژیک مثل گندم، جو، پسته، زعفران و گیاهان دارویی تولید کند. اما متأسفانه به دلیل کمبود آب‌های مرزی، عدم تکمیل شبکه‌های آبیاری و نبود صنایع تبدیلی، فقط ۳۲ درصد از این ظرفیت فعال است؛ درحالی‌که اگر صنایع تبدیلی و تکمیلی راه‌اندازی شود، ارزش افزوده این بخش به ۲.۵ میلیارد دلار در سال خواهد رسید.
کارشناس مسائل اقتصادی تصریح کرد: در حوزه تجارت مرزی نیز ایلام با ۵ بازارچه رسمی مهران، مهران - چیلات، چنگوله، سرپل ذهاب و شوشمی و مرز ۴۲۵ کیلومتری با عراق، ظرفیت صادرات سالانه ۴ میلیارد دلار کالا را دارد؛ اما در سال گذشته فقط ۸۵۰ میلیون دلار صادرات رسمی انجام شده که نشان‌دهنده وجود موانع جدی در مسیر توسعه است.
فریادی با بیان اینکه «سهم ایلام از درآمدهای مالیاتی کشور کمتر از ۰.۷ درصد است»، گفت: بحران اصلی استان، فرار سرمایه و نیروی انسانی است؛ به‌طوری که در ده سال گذشته بیش از ۱۲۰۰ میلیارد تومان سرمایه بومی به استان‌های هم‌جوار مهاجرت کرده و ۴۷ درصد فارغ‌التحصیلان دانشگاهی برای یافتن شغل مناسب ترک استان کرده‌اند. نرخ بیکاری رسمی ۱۷.۲ درصد و نرخ بیکاری پنهان حدود ۲۵ درصد است؛ یعنی عملاً از هر چهار ایلامی یک نفر بیکار یا کم‌کار است.
وی سه راهبرد کلیدی برای خروج از این چرخه معیوب توصیه کرد: اول، ایجاد «منطقه ویژه اقتصادی مهران» با صدور مجوز هیئت دولت در قالب یک منطقه آزاد تجاری - صنعتی؛ این طرح می‌تواند شامل معافیت مالیاتی ۱۰ساله، تسهیلات ریفاینانس با نرخ بهره ۵ درصد از طریق صندوق توسعه ملی، و تعرفه صفر برای واردات مواد اولیه باشد. برآوردهای اولیه نشان می‌دهد این منطقه در افق ۱۴۰۸ می‌تواند برای ۲۵ هزار نفر به طور مستقیم شغل ایجاد کند.
فریادی ادامه داد: دوم، تکمیل سریع‌تر خط ریلی ایلام - دهلران - بصره با سرمایه‌گذاری مشترک شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران و بخش خصوصی به روش BOT؛ این خط ۲۶۳ کیلومتری می‌تواند ظرفیت ترانزیت سالانه ۵ میلیون تن کالا و مسافت دسترسی به بندر ام‌القصر عراق را از ۱۸ ساعت به ۶ ساعت کاهش دهد.
وی سومین راهکار را «راه‌اندازی صندوق پروژه‌های کشاورزی دانش‌بنیان» دانست و اظهار داشت: این صندوق با سرمایه اولیه ۵۰۰ میلیارد تومان از محل صندوق نوآوری و شکوفایی ریاست‌جمهوری، می‌تواند تسهیلات کم‌بهره ۸ تا ۱۰ درصد برای توسعه ۸۰۰ هکتار گلخانه هیدروپونیک، واحدهای فراوری زعفران و پسته، و زنجیره گیاهان دارویی از کشت تا صادرات ارائه دهد. بر اساس الگوی مشابه در استان کرمان، این طرح می‌تواند در سال اول ۱۵۰۰ شغل مستقیم و ۳۰۰۰ شغل غیرمستقیم ایجاد کند.
کارشناس مسائل اقتصادی در پایان خاطرنشان کرد: بدون توجه به سه اصل «تثبیت حقوق مالکانه منابع انرژی برای ساکنان محلی»، «کاهش بوروکراسی اداری از ۲۷ مهر تا ۷ روز کاری برای صدور مجوز سرمایه‌گذاری» و «ایجاد زیرساخت‌های دیجیتال از جمله اینترنت پرسرعت ۵G در نوار مرزی»، هرگونه برنامه توسعه‌ای در ایلام ناکام خواهد ماند. تجربه استان‌هایی مثل بوشهر که سهمشان از درآمدهای نفتی افزایش‌یافته، نشان می‌دهد که توزیع عادلانه ثروت، کلید اصلی کاهش نابرابری و پایداری اقتصادی است.
انتهای خبر/ر
نظر شما
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیریت در وب سایت منتشر خواهد شد