به گزارش ایلام بیدار ، عصر برنز یا عصر مفرغ، بخشی از تاریخ پیشرفت بشری است که در آن، انسان‌ها بیشتر به فلزکاری پرداختند و از شیوه‌هایی برای گداختن مس و قلع و فرایند آلیاژسازی آن‌ها و قالب‌ریزی برنز استفاده کردند. این دوره، بخشی از تقسیم‌بندی سه‌گانه اعصار است که در سال ۱۸۳۶ توسط کریستین یورگنسن تومسن پیشنهاد شد. در این تقسیم‌بندی، دوره نوسنگی پیش از عصر برنز قرار دارد و دوره آهن پس از آن می‌آید. با این حال، در بیشتر مناطق آفریقایی که زیر صحرا واقع شده‌اند، دوره آهن مستقیماً پس از دوره نوسنگی آغاز می‌شود، بدون این که عصر برنز در این تقسیم‌بندی حضور داشته باشد.
تمدن‌های باستانی در عصر برنز
عصر برنز، یکی از دوران‌های مهم تاریخ پیشرفت بشریت است که با فلزکاری و تولید برنز از آلیاژ مس و قلع یا آرسنیک و فلزات دیگر ارتباط دارد. برنز نسبت به سایر فلزات دیگر در آن زمان، سخت‌تر و بادوام‌تر بود و برای تمدن‌های عصر برنز، مزیت‌هایی فراهم کرد. در طول این دوره، با ذوب مس و آلیاژ کردن آن با قلع، آرسنیک و فلزات دیگر، برنز تولید شد. همچنین، برنز تولیدی در یک منطقه با اقلام دیگری از مناطق دیگر مبادله شد.
در عصر برنز، کوره‌های سفالگری با توانایی تولید دمای بیش از ۹۰۰ درجه سانتیگراد (۱۶۵۰ درجه فارنهایت) ظاهر شدند. قدمت این کوره‌ها به ۶۰۰۰ سال قبل از میلاد بازمی‌گردد. آهن، اما به‌طور طبیعی فراوان است اما به دلیل نقطه ذوب بالای آن (۱۵۳۸ سلسیوس) تا پایان هزاره دوم پیش از میلاد دور از دسترس عموم قرار داشت.
فرهنگ‌ها و تمدن‌ها در عصر برنز، در توسعه نوشتار متفاوت بودند. بر اساس شواهد باستان‌شناسی، فرهنگ‌های بین‌النهرین (خط میخی) و مصر (هیروگلیف) اولین سیستم‌های نوشتاری عملی را توسعه دادند. در سراسر جهان، عصر برنز به‌طور کلی از دوره نوسنگی پیروی می‌کند و دوره کالکولیتیک به عنوان یک دوره گذار عمل می‌کند.
فروپاشی عصر برنز
خاستگاه برنز
خاستگاه اولیه تمدن‌های باستانی در عصر برنز هنوز موضوع بحث است. اما برنز قلعی در چند منطقه مستقل از یکدیگر تولید می‌شد. کهن‌ترین مکانی که برای پیدا کردن برنز ثبت شده، ایران و عراق کنونی است که در هزاره چهارم پیش از میلاد برنز یافت شده است. همچنین شواهدی نشان می‌دهد که در هزاره پنجم پیش از میلاد، برنز در تایلند نیز استفاده می‌شد.
برنز آرسنیکی نیز در هزاره سوم پیش از میلاد در مناطق آناتولی و قفقاز تولید می‌شد. برخی پژوهشگران معتقدند که برنزهای ساخته شده در شمال قفقاز و مرتبط با فرهنگ مایکوپ، از نیمه هزاره چهارم پیش از میلاد هستند و این برنزها را کهن‌ترین برنزهای ساخته شده در جهان می‌دانند؛ اما پژوهشگران دیگر برنزهای ساخته شده را در نیمه هزاره سوم پیش از میلاد قرار می‌دهند.
عصر برنز در خاور نزدیک باستان
عصر برنز در خاور نزدیک به سه قسمت می باشد:
عصر برنز آغازین(EBA)، ۳۵۰۰-۲۰۰۰ (پیش از میلاد)
عصر برنز میانی(MBA)، ۲۰۰۰-۱۶۰۰ (پیش از میلاد)
عصر برنز پایانی(LBA)، ۱۶۰۰-۱۲۰۰ (پیش از میلاد)
جامی با کتیبه خطی ایلامی در هزاره سوم پیش از میلاد در شهر مرودشت، فارس، به یافت شد. دوره‌های مختلف تاریخی، مانند EB I، EB II و EB III، می‌توانند به زیر دسته‌هایی تقسیم شوند. در آغاز، فناوری متالورژی در منطقه آناتولی در ترکیه کنونی شکل گرفت. این منطقه به دلیل داشتن معادن غنی قلع و مس، به عنوان یکی از منابع مهم استخراج مس در آن زمان شناخته می‌شد.
همچنین، معدن مس در مناطقی مانند قبرس، مصر، بیابان نقب در فلسطین و نیز در کنار خلیج فارس در ایران به دست می‌آمد. در آن زمان، مس با آرسنیک آلاییده می‌شد و این فرایند هنوز هم در آناتولی ادامه دارد. مس به صورت دریایی نیز به مصر باستان و نیز به منطقه میان‌رودان منتقل می‌شد.
عصر برنز اولین شواهد شهری‌سازی به سوی سازمان‌دهی دولت شهرها و اختراع نوشتن شد(دوره اوروک در هزاره پنجم پیش از میلاد). در عصر برنز میانه سیاست جابه‌جایی مردمان سبب تغییر نقشه خاور نزدیک گردید (آموری‌ها، هیتی‌ها، هوری‌ها، هیکسوس‌ها و شاید بنی‌اسرائیل). دوره برنز پایانی صحنه جنگ قدرت میان پادشاهی‌های نیرومند و خراجگزاران‌شان بود (مصر باستان، آشور، هیتی‌ها و میتانی). تماس گسترده‌ای با تمدن اژه‌ای پدید آمد که در این میان داد و ستد مس نقش مهمی بازی می‌کرد. این دوره با واژگونی گسترده‌ای که اثر بسیاری بر خاورمیانه و مدیترانه شرقی گذاشت به پایان رسید. با به پایان رسیدن این دوره عصر آهن در ۱۲۰۰ پیش از میلاد مسیح در آناتولی آغاز شد، جایی که پیش از آن آخرین دوران عصر برنز را پشت سر گذاشته‌بود. جابجایی به عصر آهن سبب تحول‌های گسترده‌ای در خاورمیانه بود.
انتهای پیام/ر