به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «ایلام بیدار»، در هفته بسیج قرار داریم و معرفی الگوهای موفق و امیدآفرین در عرصه‌های مختلف به ویژه اقتصادی و تولید یک ضرورت است که سبب تحول می‌شود.
در سال‌های اخیر، صنعت فراوری، طعم‌دار سازی و عرضه آجیل و تخمه در کشور با رشد قابل‌توجهی روبه‌رو شده است. توسعه دستگاه‌های نوین در حوزه تجهیزات آشپزخانه صنعتی، نه‌تنها بهره‌وری را افزایش داده؛ بلکه کیفیت نهایی محصول را نیز به شکل چشمگیری ارتقا داده است.
یکی از فعالان این حوزه آراس دوستی که با راه اندازی کارگاه تولید و پخش آشپزخانه‌های صنعتی بازار طلایی که با تولید و ارائه دستگاه‌های تخصصی همچون تخمه‌پزهای حلزونی، در دو مدل کاوردار و ساده در شهرستان سیروان توانسته سهم مهمی در رونق بازار و ایجاد یک‌چرخه تولید کارآمد ایفا کند.
این گزارش با رویکردی میدانی و تحلیلی، ضمن بررسی اهمیت این صنعت، به معرفی شیوه کار دستگاه‌ها، تأثیرات اقتصادی و ظرفیت‌های ایجادشده در بازار پرداخته و می‌کوشد تصویری واقع‌گرایانه از روند توسعه فعالیت‌های مرتبط با تولید تخمه و آجیل ارائه دهد.
بازار فراوری تخمه؛ صنعتی رو به گسترش
صنعت آجیل و تخمه از دیرباز بخشی مهم از فرهنگ غذایی ایرانیان بوده است. اما در یک دهه گذشته، افزایش تقاضا برای محصولات طعم‌دار و آماده مصرف، این بازار سنتی را به‌سوی صنعتی‌شدن هدایت کرده است. در این میان، استفاده از تجهیزات استاندارد و به‌روز، یکی از مؤلفه‌های ضروری موفقیت در این بخش به شمار می‌رود.
آراس دوستی که در سال‌های اخیر فعالیت خود را بر تولید تجهیزات تخصصی متمرکز کرده است، معتقد است که بدون مکانیزه‌شدن فرایند تولید، امکان رقابت در بازار گسترده آجیل و تخمه وجود ندارد.
وی دستگاه تخمه‌پز حلزونی را یکی از کالای کلیدی برای واحدهای تولیدی کوچک و بزرگ معرفی می‌کند؛ دستگاهی که برای پخت یکنواخت، طعم‌دار سازی استاندارد و افزایش بهداشت نهایی محصول طراحی شده است.
تخمه‌پز حلزونی؛ قلب خط تولید استاندارد
.
دستگاه تخمه‌پز حلزونی، به‌عنوان یکی از ابزارهای مهم در این صنعت، از مزیت‌های متعدد فنی برخوردار است. طراحی حلزونی این دستگاه به‌گونه‌ای است که حرکت یکنواخت مواد اولیه داخل محفظه، باعث پخت کامل، حفظ کیفیت دانه‌ها و جلوگیری از شکستگی می‌شود. به گفته تولیدکننده، این دستگاه در مدل‌های کاوردار و ساده عرضه می‌شود که هر کدام کاربری و مزایای خاص خود را دارند.
مدل کاوردار به دلیل حفظ بهداشت و جلوگیری از تماس عوامل محیطی، یکی از گزینه‌های موردعلاقه واحدهای صنعتی و برندهای فعال است. از طرف دیگر، مدل ساده به دلیل قیمت مناسب‌تر، بیشتر موردتوجه کارگاه‌های نوپا و کسب‌وکارهای کوچک قرار می‌گیرد.
دوستی می‌گوید: در خط تولید تخمه طعم‌دار، یکنواختی پخت و جذب مزه اهمیت حیاتی دارد. دستگاه حلزونی دقیقاً باهدف پاسخ‌دادن به این نیاز طراحی شده است. از کنترل دما گرفته تا حرکت دورانی مواد، همه‌چیز برای بالابردن کیفیت محصول در نظر گرفته شده است.
پخت و مزه‌دار کردن تخمه؛ فرایندی تخصصی
یکی از چالش‌های اصلی در تولید تخمه و آجیل طعم‌دار، ایجاد مزه‌ای یکنواخت و پایدار است. بسیاری از تولیدکنندگان سنتی از روش‌هایی استفاده می‌کنند که نه‌تنها بازدهی کمتری دارد، بلکه کیفیت محصول نیز در هر سری تولید متفاوت است. اما با استفاده از دستگاه‌های جدید، فرایند طعم‌دهی از یک کار تجربی به یک روش علمی تبدیل شده است.
آراس دوستی در توضیح فرایند می‌گوید: در این دستگاه‌ها، تخمه ابتدا در مرحله پخت قرار می‌گیرد و پس از رسیدن به دمای مناسب، محلول طعم‌دهنده به‌صورت یکنواخت تزریق می‌شود. حرکت حلزونی باعث می‌شود ذرات طعم در تمام سطح محصول توزیع شود و هیچ بخشی بیش از حد یا کمتر از حد طعم نگیرد. این موضوع باعث افزایش رضایت مصرف‌کننده و همچنین ماندگاری بیشتر محصول می‌شود.
وی همچنین تأکید کرد: استفاده از این تجهیزات، امکان تولید انواع طعم‌ها را فراهم می‌سازد؛ از طعم‌های مرسوم مانند نمکی، لیمویی و گلپری تا طعم‌های جدیدتر که در سال‌های اخیر با استقبال بازار همراه شده است.
استانداردسازی بهداشت و ایمنی؛ مزیتی که نادیده گرفته نمی‌شود
یکی از مهم‌ترین مشکلات در تولید سنتی تخمه، رعایت‌نشدن برخی اصول بهداشتی است. نبود تجهیزات مناسب، تماس مستقیم مواد با محیط و استفاده از حرارت غیراستاندارد، باعث کاهش کیفیت محصول و ایجاد نارضایتی مصرف‌کننده می‌شود.
دوستی در این خصوص می‌گوید: وقتی دستگاه کاوردار وارد بازار شد، بسیاری از فعالان صنعت متوجه شدند که رعایت اصول بهداشتی الزامی است. این دستگاه‌ها نه‌تنها کیفیت را افزایش می‌دهد، بلکه امکان بازرسی بهداشتی و اخذ مجوزهای مربوطه را نیز تسهیل می‌کند.
به گفته وی، دستگاه‌های جدید دارای سنسورهای کنترل دما، سیستم شست‌وشوی ساده و قطعات قابل‌تعویض هستند که برای استفاده طولانی‌مدت و فعالیت مداوم، یک مزیت مهم محسوب می‌شود.
توسعه بازار و اشتغال‌زایی
ورود دستگاه‌های صنعتی به حوزه آجیل و تخمه، تنها یک اتفاق فنی نیست؛ بلکه تأثیر اقتصادی گسترده‌ای نیز دارد. به گفته فعالان این حوزه، بسیاری از جوانان با سرمایه اندک و خرید یک دستگاه تخمه‌پز ساده، توانسته‌اند کسب‌وکاری کوچک راه‌اندازی کنند. این کسب‌وکارها به‌مرور با گسترش بازار، تبدیل به واحدهای تولیدی بزرگ‌تری شده‌اند.
دوستی می‌گوید: بزرگ‌ترین افتخار ما این است که بسیاری از کسب‌وکارها با یک دستگاه کوچک شروع کردند و امروز به برندهای معتبر تبدیل شده‌اند. دستگاهی که ما تولید می‌کنیم نه تنها برای کارخانه‌های بزرگ، بلکه برای افراد کارآفرین نیز گزینه‌ای مناسب است.
به گفته وی، ایجاد چرخه کامل تولید شامل خرید مواد اولیه، فراوری، بسته‌بندی و فروش، یک زنجیره اقتصادی ایجاد می‌کند که هر بخش آن نقش مهمی در افزایش اشتغال دارد.
صادرات تجهیزات و ظرفیت‌های منطقه‌ای
با رشد بازار داخلی، تقاضا برای تجهیزات تولید تخمه و آجیل در کشورهای منطقه نیز افزایش‌یافته است. برخی کشورها که صنایع غذایی آن‌ها کمتر توسعه‌یافته است، متقاضی خرید دستگاه‌های ایرانی هستند.
دوستی معتقد است: کیفیت دستگاه‌های ایرانی در مقایسه باقیمت آن بسیار رقابتی است. ما در چند سال گذشته سفارش‌هایی از کشورهای همسایه دریافت کرده‌ایم و این روند همچنان رو به افزایش است.
این موضوع نشان می‌دهد که علاوه بر بازار داخلی، امکان توسعه صادرات نیز وجود دارد؛ به‌ویژه در حوزه صنایع غذایی که ایران در آن تجربه طولانی دارد.
چالش‌های پیش‌رو
باوجود پیشرفت‌ها، تولیدکنندگان این حوزه همچنان با چالش‌هایی مواجه‌اند. نوسانات قیمت مواد اولیه، هزینه بالای قطعات وارداتی و نبود برخی حمایت‌های دولتی از جمله مشکلاتی است که فعالان به آن اشاره می‌کنند.
دوستی می‌گوید: برای تولید یک دستگاه باکیفیت، نیاز به قطعات مقاوم و تجهیزات دقیق داریم. اما افزایش قیمت مواد اولیه فلزی و محدودیت‌های واردات، فشار زیادی ایجاد کرده است. باوجود این، تلاش ما بر این است که کیفیت را قربانی مشکلات نکنیم.
صنعت تولید و پخش تجهیزات آشپزخانه صنعتی، به‌ویژه دستگاه‌های تخصصی فراوری تخمه و آجیل، یکی از ظرفیت‌های مهم و روبه‌رشد کشور و در شهرستان سیروان است. تجربه فعالانی مانند آراس دوستی نشان می‌دهد که با بهره‌گیری از فناوری‌های نو و توجه به نیاز بازار، می‌توان این حوزه را به یکی از محورهای مهم توسعه اقتصادی تبدیل کرد.
افزایش کیفیت تولید، رعایت اصول بهداشتی، کاهش هزینه‌ها، ایجاد اشتغال و امکان صادرات از مهم‌ترین دستاوردهای توسعه این صنعت است. در این میان، دستگاه‌هایی مانند تخمه‌پز حلزونی در مدل‌های کاوردار و ساده نقش محوری دارند و می‌توانند مبنای شکل‌گیری و تقویت کسب‌وکارهای جدید باشند.
انتهای خبر/ر