به گزارش خبرنگار گروه فرهنگی پایگاه خبری تحلیلی «ایلام بیدار»، در میان ایل‌ها و تیره‌های ریشه‌دار غرب کشور، «ایل خزل» نامی است آمیخته با مردانگی، غیرت و روحیۀ ایثار. این ایل که بخش‌هایی از جمعیت آن در شهرستان‌های سیروان، چرداول و ایلام پراکنده‌اند، در طول تاریخ، همواره در بزنگاه‌های سرنوشت‌ساز، پیش‌قدم بوده است؛ از نهضت‌های محلی علیه استعمار و استبداد گرفته تا دفاع مقدس و امروز که نام فرزندان این ایل در میان مدافعان حرم می‌درخشد.
اما رشادت‌های ایل خزل تنها تعداد شهدای آن نیست، بلکه تداوم روحیه شهادت‌طلبی و تعهد اجتماعی در نسل‌های پس از جنگ است؛ نسلی که میراث‌دار شجاعت پدرانی شد که در جبهه‌ها با ایمان جنگیدند و از خاک وطن دفاع کردند.
میراثی از خون و خاک
اسدالله چراغی، نماینده مردم ایلام در مجلس شورای اسلامی، در گفتگو با خبرنگار گروه سیاسی ایلام بیدار گفت: ایل خزل یکی از افتخارات تاریخی استان ایلام است. این ایل در دوران دفاع مقدس ده‌ها شهید تقدیم انقلاب کرد؛ جوانانی که بی‌هیچ چشم‌داشتی راهی جبهه شدند و در عملیات‌های بزرگی چون محرم، والفجر ۳ و کربلای ۵ حضور داشتند. امروز وظیفۀ ماست که این سرمایه معنوی را زنده نگه داریم و از آن برای تربیت نسل جدید استفاده کنیم.
وی افزود: فراموشی فرهنگ ایثار یعنی بی‌ریشگی؛ و اگر ملتی ریشه‌هایش را فراموش کند، در برابر طوفان‌ها دوام نمی‌آورد. شهدای ایل خزل نه‌تنها برای ایلام، بلکه برای ایران سرمایه‌اند.
او رفت تا ما بمانیم
پدر یکی از شهدای ایل خزل از خاطرات فرزندش می‌گوید: پسرم تازه ۱۸ سالش شده بود. می‌گفت بابا، وقتی امام گفته جبهه واجبه، ماندن معنا ندارد. من هم مانعش نشدم. رفت و دیگر برنگشت. فقط پلاکش را آوردند. هر وقت به آن نگاه می‌کنم، یاد غیرت ایل می‌افتم؛ غیرتی که با جانشان گره خورده بود.
وی با چشمانی که برق اشک در آن می‌درخشید، ادامه داد: خزل همیشه در خط مقدم بود؛ چه در کشاورزی، چه در جهاد، چه در جنگ. ما یاد گرفته‌ایم که بی‌تفاوت نباشیم. امروز هم اگر دشمن به این خاک نگاه چپ کند، باز هم همین جوان‌ها می‌روند.
ایل خزل در خط مقدم ایمان
عباس شفیعی، پژوهشگر تاریخ معاصر و عضو هیأت علمی دانشگاه ایلام، در گفتگویی تحلیلی با ایلام بیدار گفت: در تاریخ شفاهی دفاع مقدس، ایل خزل به‌عنوان یکی از طوایف پیشرو در اعزام نیرو شناخته می‌شود.
وی ادامه داد: در عملیات‌های دوران دفاع مقدس که محور اصلی آن در منطقه مهران و ایلام بود، بسیاری از نیروهای ایل خزل حضور داشتند. آن‌ها با آشنایی دقیق از جغرافیای منطقه، نقش مؤثری در پیشروی رزمندگان داشتند. حضورشان فقط در میدان جنگ نبود؛ بلکه در پشتیبانی، تدارکات، امداد و حتی ساخت سنگرها نیز فعال بودند.
استمرار فرهنگ جهاد
حجت‌الاسلام عمران احمدی، امام‌جمعه موقت چرداول، در گفتگو با ایلام بیدار گفت: ایل خزل با فرهنگ دیانت و ولایت عجین است. این ایل از نخستین گروه‌هایی بود که پس از پیروزی انقلاب، برای پاسداری از مرزها نیروهای داوطلب اعزام کرد. امروز نیز در برنامه‌های فرهنگی و یادواره‌های شهدا، همچنان پیشتازند. ما بارها دیده‌ایم که نسل سوم شهدا، با افتخار از پدرانشان یاد می‌کنند و می‌گویند اگر لازم باشد، همان راه را ادامه می‌دهند.
وی افزود: یکی از وظایف امروز ما به‌عنوان روحانیون، زنده نگه داشتن روایت‌های واقعی است؛ نه فقط نام شهدا، بلکه آرمان و روش زندگی آنان. این چیزی است که نسل جدید به آن نیاز دارد.
ایل خزل و هویت جمعی ایلام
از نگاه جامعه‌شناسان، ایل خزل نه فقط یک طایفه، بلکه بخشی از هویت فرهنگی ایلام است. انسجام خانوادگی، پیوندهای قومی و احترام به ریش‌سفیدان، سبب شده این ایل در بحران‌های اجتماعی و طبیعی نیز نقش مؤثری ایفا کند.
در دوران دفاع مقدس، بسیاری از زنان خزل بافت لباس رزمندگان، تهیه مواد غذایی و پشتیبانی لجستیکی را برعهده داشتند. امروز نیز در عرصه‌های فرهنگی و اجتماعی فعال‌اند؛ از برگزاری یادواره شهدا گرفته تا ترویج سبک زندگی ایثار.
شفیعی در همین زمینه می‌گوید: اگر فرهنگ ایثار در ایل خزل زنده مانده، به دلیل پیوند عمیق آن با ایمان و خانواده است. هیچ نسلی از این ایل نیست که نام شهیدی را در فامیل خود نشنود.
در آخرین یادواره شهدای ایل خزل که در بخش کارزان شهرستان سیروان برگزار شد، ده‌ها خانواده شهید گرد هم آمدند. فضای مجلس آمیخته بود با اشک و افتخار. جوانان لباس بسیجی پوشیده بودند و کودکان با عکس شهدا عکس یادگاری می‌گرفتند.
میراث ماندگار، مسئولیت امروز
ایلام امروز در حالی به‌سوی توسعه گام برمی‌دارد که بخش زیادی از امنیت و آرامش خود را مدیون خون همان شهیدانی است که از ایل خزل و دیگر طوایف برخاستند. در کنار سدها و جاده‌ها و پروژه‌های عمرانی، باید یادمان نرود که نخستین سنگ بنای آبادانی این دیار را شهیدان با خون خود گذاشتند.
احمدی در پایان گفتگو گفت: اگر می‌خواهیم راه شهدا زنده بماند، باید در تصمیم‌گیری‌ها و مدیریت‌ها، عدالت و صداقت را محور قرار دهیم. شهدا برای قدرت نرفتند، برای ارزش رفتند. امروز مسئولان ما باید پاسخ‌گوی خون آن‌ها باشند.
از دیروز تا فردا
ایل خزل در طول دهه‌ها، بارها در آزمون وفاداری به انقلاب و وطن سربلند بیرون آمده است. از حضور در جبهه‌های جنوب و غرب تا بازسازی مناطق جنگ‌زده و تربیت نسل‌های متعهد، این ایل همیشه در صف اول ایستاده است.
نام شهدا فقط اسامی بر سنگ مزار نیستند؛ بلکه یادآور عهدی هستند میان مردم و خدا. عهدی که هنوز ادامه دارد و نسل جوان خزل، با حضور در میدان‌های علمی، فرهنگی و اجتماعی، میراث پدرانشان را پاس می‌دارند.
فرزندان ایل خزل، برگ زرینی از تاریخ ایلام‌اند؛ مردمانی که از خاک برخاستند، با ایمان زیستند و با افتخار به شهادت رسیدند. امروز که بسیاری از روستاهای این ایل در مسیر توسعه گام برمی‌دارند، رسالت رسانه‌ها و مسئولان فرهنگی آن است که فرهنگ ایثار و مقاومت این ایل را از قاب یادواره‌ها فراتر برده و در زندگی روزمره مردم جاری سازند.
ایل خزل فقط یک نام نیست؛ نمادی از هویت، غیرت و تداوم آرمان‌هایی است که در دل زاگرس ریشه دوانده‌اند و تا وقتی این روحیه زنده است، ایلام هرگز از پای نخواهد نشست.
انتهای خبر/ر