به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی پایگاه خبری تحلیلی «ایلام بیدار»، کشتارگاه ایلام، یکی از زیرساخت‌های حیاتی در زنجیره تأمین مواد پروتئینی استان، ماه‌هاست در وضعیت بلاتکلیفی به سر می‌برد؛ وضعیتی که نه‌تنها بر سلامت عمومی مردم، بلکه بر ثبات بازار گوشت قرمز نیز سایه انداخته است. در شرایطی که نوسانات قیمت، نبود نظارت مستمر و ورود گوشت‌های بدون شناسنامه، آرامش بازار را به هم زده، تعطیلی یا نیمه‌فعال بودن این مرکز به معضلی جدی تبدیل شده است.
درگذشته، کشتارگاه ایلام به‌عنوان حلقه‌ای مهم بین دامداران، قصابان و مصرف‌کنندگان شناخته می‌شد؛ اما امروز به دلیل اختلافات مدیریتی، فرسودگی تجهیزات، و نبود تصمیم واحد میان شهرداری، دامپزشکی و بخش خصوصی، در مرز تعطیلی کامل قرار دارد. در این میان، هر نهاد توپ مسئولیت را به زمین دیگری می‌اندازد و مردم، قربانی این بلاتکلیفی هستند.
برای بررسی ابعاد مختلف موضوع، سراغ سه نفر از مسئولان و کارشناسان استان رفتیم تا از نگاه اقتصادی، بهداشتی و اخلاقی به این مسئله نگریسته شود.
کشتارگاه ایلام برای ساماندهی بازار گوشت ضروری است
دبیر فیض‌اللهی، رئیس اتاق اصناف استان ایلام، در گفتگو با ایلام بیدار از وضعیت نابسامان کشتارگاه گلایه دارد و معتقد است که این بلاتکلیفی، در نهایت مستقیماً بر بازار تأثیر می‌گذارد.
وی با اشاره به ساختار بازار گفت: در استان ایلام حدود ۴۵۰ واحد صنفی مرتبط با عرضه گوشت قرمز فعالیت دارند؛ از قصابی‌ها گرفته تا رستوران‌ها و مراکز توزیع. همه این زنجیره به کشتارگاه وابسته‌اند. وقتی کشتارگاه در وضعیت نامعلوم قرار گیرد، طبیعی است که هم قیمت و هم کیفیت از کنترل خارج می‌شود.
فیض‌اللهی با انتقاد از روند طولانی تعیین تکلیف مالکیت و مدیریت این مجموعه می‌افزاید: سال‌هاست بین شهرداری و بخش خصوصی بر سر واگذاری و نحوه اداره این کشتارگاه اختلاف وجود دارد. از طرفی تجهیزات فرسوده است و مجوز بهداشتی تمدید نشده؛ از طرف دیگر هیچ دستگاهی حاضر نیست هزینه بازسازی را متقبل شود. نتیجه این می‌شود که دام‌ها در مکان‌های غیراستاندارد ذبح می‌شوند.
وی در ادامه گفت: در برخی موارد دامداران به دلیل نبود محل رسمی ذبح، دام را در حاشیه شهر یا حتی در روستاها کشتار می‌کنند و گوشت بدون مهر دامپزشکی وارد بازار می‌شود. این یعنی بازی با سلامت مردم.
فیض‌اللهی از نگاه اقتصادی نیز هشدار می‌دهد: نبود نظارت متمرکز باعث افزایش قیمت‌ها شده است. هر قصاب و دامدار به شکل جداگانه خرید و ذبح می‌کند و همین موجب بی‌ثباتی بازار می‌شود. ما بارها از طریق اتاق اصناف مکاتبه کرده‌ایم تا یا مدیریت جدید تعیین شود یا واگذاری به بخش خصوصی معتبر انجام گیرد، اما تاکنون پاسخ روشنی نگرفته‌ایم.
وی در پایان تأکید کرد: اگر مسئولان استانی تا پایان امسال وضعیت این کشتارگاه را روشن نکنند، ما شاهد گسترش فعالیت‌های غیرمجاز در حوزه ذبح دام خواهیم بود که کنترل آن بعداً بسیار سخت‌تر می‌شود.
سلامت مردم قربانی بی‌تدبیری اداری نشود
حسین صالحی، کارشناس مسائل بهداشتی در گفتگو با خبرنگار «ایلام بیدار» گفت: تعطیلی یا غیرفعال بودن کشتارگاه ایلام، پیامدهای نگران‌کننده‌ای در حوزه سلامت عمومی دارد.
وی افزود: کشتارگاه فقط محل ذبح نیست؛ بلکه حلقه اصلی کنترل بهداشت گوشت است. در این مکان، دام قبل و بعد از ذبح توسط دامپزشک معاینه می‌شود. وقتی این فرایند حذف شود یا در مکان‌های غیرمجاز انجام گیرد، احتمال انتقال بیماری‌های مشترک بین انسان و دام افزایش می‌یابد.
صالحی با اشاره به آمار بیماری‌های دامی در ایلام ادامه می‌دهد: در سال گذشته، مواردی از تب کریمه کنگو و کیست هیداتید در برخی شهرستان‌ها گزارش شد. این بیماری‌ها مستقیماً از دام آلوده به انسان منتقل می‌شوند. در چنین شرایطی، نبود کشتارگاه استاندارد یعنی گشودن دروازه برای بحران بهداشتی.
کارشناس مسائل بهداشتی با بیان اینکه یکی از مشکلات اساسی، نبود تجهیزات تصفیه فاضلاب و امکانات سردخانه‌ای در کشتارگاه فعلی گفت: فاضلاب حاصل از کشتار دام باید از طریق سیستم تصفیه وارد محیط شود، اما در حال حاضر به‌صورت سنتی دفع می‌شود و این مسئله هم برای محیط‌زیست و هم برای سلامت عمومی خطرناک است. از سوی دیگر، نبود سردخانه و سیستم بسته‌بندی بهداشتی باعث می‌شود گوشت تازه پیش از رسیدن به بازار کیفیت خود را از دست بدهد.
وی از مسئولان می‌خواهد نگاهشان را از «کشتارگاه صرفاً به‌عنوان یک پروژه اقتصادی» خارج کنند: کشتارگاه یعنی امنیت غذایی مردم. سلامت جامعه با هیچ عدد و رقمی قابل‌سنجش نیست. ما نباید اجازه دهیم بی‌برنامگی اداری و اختلاف بین نهادها سلامت مردم را به خطر بیندازد.
غذا و گوشت حلال باید سالم هم باشد
در بخش پایانی گفتگوها، سراغ حجت‌الاسلام اله‌نور کریمی‌تبار رفتیم تا از نگاه دینی و اجتماعی به این موضوع بنگریم. امام‌جمعه ایلام در سخنان خود، بر پیوند میان سلامت جسم و سلامت ایمان تأکید دارد.
وی در گفتگو با ایلام بیدار می‌گوید: در تعالیم اسلامی، تأکید زیادی بر خوردن غذای حلال و طیب شده است. متأسفانه امروز گاهی گوشت‌هایی در بازار عرضه می‌شود که از مسیر شرعی و بهداشتی درست عبور نکرده‌اند. این نه فقط یک تخلف اقتصادی بلکه یک مسئله اخلاقی و شرعی است.
کریمی‌تبار با انتقاد از سهل‌انگاری برخی دستگاه‌ها ادامه داد: وقتی کشتارگاه استان در بلاتکلیفی است و ذبح دام در مکان‌های غیربهداشتی انجام می‌گیرد، چه تضمینی وجود دارد که این گوشت‌ها هم شرعاً و هم بهداشتی قابل مصرف باشند؟ مردم حق دارند بدانند غذایی که بر سفره‌شان می‌آید، سالم و مطمئن است.
وی با اشاره به مسئولیت اجتماعی مدیران استان گفت: تأمین غذای سالم از وظایف حاکمیت است. مسئولان باید با اولویت دادن به این موضوع، تکلیف این مجموعه را روشن کنند. اگر مشکل بودجه است، می‌توان از ظرفیت خیرین یا حتی مشارکت بخش خصوصی بهره گرفت، اما نباید این وضعیت بلاتکلیفی ادامه پیدا کند.
امام‌جمعه ایلام در پایان تأکید کرد: ایلام استانی مذهبی و مردمی است. مردم انتظار دارند در موضوعات مرتبط با سلامت و معیشت، تصمیم‌گیری‌ها سریع، شفاف و مسئولانه باشد. نباید اجازه دهیم کم‌کاری در این زمینه، اعتماد عمومی را خدشه‌دار کند.
صدای مردم از پشت پیشخوان قصابی‌ها
در بازار مرکزی ایلام، صدای چاقو و ترازو هنوز شنیده می‌شود، اما نگرانی از کمبود گوشت سالم در میان فروشندگان موج می‌زند. یکی از قصابان قدیمی شهر در گفت‌وگویی کوتاه با خبرنگار ایلام بیدار می‌گوید: الان دام‌ها را از روستاهای اطراف می‌آوریم و در محل‌های موقت کشتار می‌کنیم. هم برای ما خطر دارد، هم برای مردم. وقتی کشتارگاه فعال بود، کار ما قانونمند و نظارت شده بود.
قصاب دیگری از نوسان قیمت‌ها گلایه دارد گفت: هر بار که بحث تعطیلی کشتارگاه پیش می‌آید، قیمت گوشت بالا می‌رود. چون دام را باید در شهرهای دیگر کشتار کنیم و هزینه حمل‌ونقل هم اضافه می‌شود.
در میان مردم نیز نارضایتی آشکار است. یکی از شهروندان می‌گوید: ما از فروشنده نمی‌پرسیم گوشت از کجا آمده، چون اعتماد داریم. ولی وقتی می‌شنویم کشتارگاه تعطیل است، واقعاً نگران می‌شویم. چرا باید موضوعی به این مهمی این‌قدر طول بکشد؟
ضرورت تصمیم قاطع و فوری
بلاتکلیفی کشتارگاه ایلام دیگر مسئله‌ای فنی یا مالی نیست؛ بلکه به یک دغدغه عمومی و اجتماعی تبدیل شده است. آنچه امروز بیش از هر چیز نیاز است، تصمیمی قاطع و هماهنگ بین دستگاه‌های اجرایی استان است.
اگرچه مسئولان از نبود اعتبار و مشکلات مدیریتی سخن می‌گویند، اما باید پذیرفت که هزینه بی‌توجهی در این بخش، بسیار سنگین‌تر از هزینه بازسازی یک مجموعه است. به تعویق انداختن این تصمیم، فقط به افزایش ذبح‌های غیرمجاز، گسترش بیماری‌های مشترک و نابسامانی بازار گوشت منجر خواهد شد.
در شرایط اقتصادی کنونی که مردم با دشواری معیشت دست‌وپنجه نرم می‌کنند، تأمین غذای سالم و ارزان نباید قربانی اختلافات اداری شود. بازسازی و راه‌اندازی مجدد کشتارگاه ایلام نه‌تنها یک ضرورت بهداشتی، بلکه گامی مهم در جهت اعتمادسازی اجتماعی است.
همان‌گونه که حجت‌الاسلام کریمی‌تبار تأکید کرد، گوشت حلال باید سالم هم باشد؛ و این سلامت، تنها با احیای فوری کشتارگاه و نظارت مستمر ممکن است.
کشتارگاه ایلام در نقطه‌ای ایستاده که یا می‌تواند به‌عنوان نماد بازگشت نظم به بازار و بهداشت استان احیا شود، یا به‌عنوان نمونه‌ای از بی‌برنامگی مزمن در یادها بماند. مردم ایلام منتظر تصمیمی هستند که نه وعده، بلکه اقدام باشد.
انتهای خبر/ر