به گزارش خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری تحلیلی «ایلام بیدار»، در روزگاری که همه چیز در سرعت دیجیتال و شبکه‌های اجتماعی خلاصه می‌شود، شاید تصور شود پست دیگر آن جایگاه سابق را ندارد؛ اما حقیقت کاملاً برعکس است. در حالی که پیام‌ها در چند ثانیه منتقل می‌شوند، پست امروز نقش ستون ارتباطی اقتصاد دیجیتال، تجارت الکترونیک و خدمات دولت هوشمند را ایفا می‌کند.
در استان ایلام نیز، اداره کل پست با وجود محدودیت‌های زیرساختی، تلاش دارد تا خود را با این تحولات همگام کند و با توسعه خدمات، حلقه ارتباطی میان مردم، دولت و کسب‌وکارها را تقویت نماید.
پست؛ نهادی با مأموریت فراتر از نامه‌رسانی
رضا رحمانی کارشناس فناوری اطلاعات و ارتباطات در گفتگو با خبرنگار «ایلام بیدار» گفت: پست دیگر فقط وظیفه رساندن نامه را ندارد. امروز ما در حال ارائه خدماتی هستیم که مستقیماً با اقتصاد دیجیتال و تجارت آنلاین گره خورده است. از بسته‌های خرید اینترنتی گرفته تا ارسال اسناد، مدارک، کارت‌های ملی و حتی خدمات مالی، همه و همه زیر چتر شبکه پستی انجام می‌شود.
وی افزود: در استان ایلام بیش از ۵۰ دفتر پستی شهری و روستایی فعال‌اند و در تلاشیم خدمات را به دورترین نقاط استان برسانیم. پست، به‌نوعی چرخ ارتباطی مناطق محروم است؛ جایی که شاید اینترنت پرسرعت یا خدمات بانکی در دسترس نباشد، اما یک باجه پست می‌تواند همه این کمبودها را جبران کند.
از نامه‌های دستی تا اقتصاد هوشمند
پست در ایران، بیش از یک ونیم قرن سابقه دارد؛ اما آنچه امروز اهمیت دارد، تحول کارکرد این نهاد است.
محمدعلی رستگار، استاد دانشگاه و پژوهشگر ارتباطات، در گفتگو با «ایلام بیدار» اظهار داشت: پست در عصر دیجیتال نه تنها منسوخ نشده، بلکه شکل پیشرفته‌تری از خود را نشان داده است. زیرساخت پستی، همان چیزی است که تجارت الکترونیک بر آن تکیه دارد. بدون شبکه پستی، خریدهای اینترنتی، توزیع کالاها و حتی ارسال اسناد رسمی غیرممکن می‌شود.
وی با اشاره به ضرورت نوسازی این بخش افزود: در بسیاری از کشورها، پست به‌عنوان بازوی دولت الکترونیک شناخته می‌شود. در ایران نیز، اگر به این نهاد به‌عنوان زیرساخت ارتباطی و اقتصادی نگاه شود، می‌تواند نقش مؤثری در عدالت خدماتی ایفا کند. توسعه پست در استان‌هایی مانند ایلام یعنی کاهش فاصله مناطق مرزی و کم‌برخوردار با پایتخت.
ایلام؛ نقطه اتصال تجارت مرزی و خدمات پستی
استان ایلام با موقعیت مرزی خود، ظرفیت بی‌نظیری برای تبدیل شدن به یکی از قطب‌های خدمات پستی در غرب کشور دارد.
مهدی کریمی از فعلان حوزه پست ایلام، در گفتگو با خبرنگار ما گفت: مرز مهران یکی از فعال‌ترین گذرگاه‌های کشور است. روزانه هزاران بسته، کالا و مرسوله بین ایران و عراق مبادله می‌شود. اگر بتوانیم خدمات پستی مرزی را تقویت کنیم، هم بخش خصوصی منتفع می‌شود و هم فرصت اشتغال برای جوانان ایجاد خواهد شد.
وی تصریح کرد: در حال حاضر، پست ایلام به دنبال راه‌اندازی مسیرهای مستقیم ارسال کالاهای پستی از طریق گمرک مهران است. این موضوع علاوه بر تسهیل تجارت خرد مرزنشینان، می‌تواند مسیر صادرات محصولات بومی ایلام مثل عسل، گیاهان دارویی و صنایع‌دستی را نیز هموار کند.
نقش پست در توسعه خدمات دولت هوشمند
پست امروز فقط حامل مرسوله نیست؛ بلکه بخشی از فرایند خدمات دولتی محسوب می‌شود.
الهام زارعی، کارشناس ارشد فناوری اطلاعات اداره کل پست ایلام، می‌گوید: پست، بازوی اجرایی دولت الکترونیک است. بسیاری از خدمات، مثل صدور گواهی‌نامه، کارت ملی هوشمند یا مدارک ثبتی، از طریق شبکه پست انجام می‌شود. این یعنی مردم بدون نیاز به سفر یا مراجعه حضوری، می‌توانند خدمات مورد نظر خود را از محل زندگی‌شان دریافت کنند.
وی افزود: در دوران کرونا، نقش پست در حفظ ارتباط دولت و مردم کاملاً آشکار شد. ارسال دارو، پرونده‌های بیمه و مدارک تحصیلی، همه از طریق پست صورت گرفت. ما با استفاده از سیستم‌های رهگیری هوشمند، توانستیم اعتماد مردم را جلب کنیم و ثابت کنیم که پست هنوز یکی از مطمئن‌ترین نهادهای خدماتی کشور است.
چالش‌ها و نیازهای امروز شبکه پستی
با وجود همه تحولات مثبت، پست کشور و به‌ویژه استان ایلام با چالش‌هایی روبه‌روست.
رحمانی در این باره گفت: یکی از مشکلات اصلی ما، فرسودگی ناوگان حمل‌ونقل پستی و محدودیت‌های مالی برای به‌روزرسانی تجهیزات است. با افزایش حجم خریدهای اینترنتی، فشار زیادی به زیرساخت‌های ما وارد شده است. برای پاسخ‌گویی به نیاز مردم، باید ناوگان موتوری، نرم‌افزارهای رهگیری و سیستم‌های لجستیکی را نوسازی کنیم.
وی ادامه داد: از سوی دیگر، فرهنگ استفاده از خدمات پستی نوین هنوز در میان برخی اقشار جا نیفتاده است. بسیاری از مردم نمی‌دانند که می‌توانند بدون مراجعه حضوری، با چند کلیک خدمات گوناگون پستی و اداری را انجام دهند. این نیازمند فرهنگ‌سازی و اطلاع‌رسانی مستمر است.
پست روستایی؛ امید ارتباط در مناطق محروم
یکی از مأموریت‌های مهم پست، حفظ عدالت ارتباطی در مناطق روستایی است.
زهرا طاهری استاد دانشگاه پیام‌نور ایلام در گفتگو با خبرنگار ما گفت: در بسیاری از روستاها، پست تنها پل ارتباطی مردم با دولت است. مردم برای دریافت کارت ملی، مدارک بانکی یا حتی سفارش دارو از طریق دفتر پستی اقدام می‌کنند. این باجه‌ها به‌نوعی نماد حضور دولت در دورافتاده‌ترین نقاط هستند.
وی افزود: کارکنان پست در روستاها با سختی زیادی کار می‌کنند، اما حس رضایت مردم باعث می‌شود این مسیر ادامه یابد. اگر زیرساخت دیجیتال و حمل‌ونقل روستایی تقویت شود، پست می‌تواند خدمات بیشتری ارائه دهد و حتی به محلی برای توسعه کسب‌وکارهای کوچک روستایی تبدیل شود.
آینده پست؛ حرکت به سوی تحول دیجیتال
با گسترش هوش مصنوعی، لجستیک هوشمند و سامانه‌های رهگیری دقیق، پست نیز در مسیر تحول دیجیتال قرار گرفته است.
تحول دیجیتال در پست، یعنی استفاده از داده‌های بزرگ برای پیش‌بینی تقاضا، مسیرهای حمل‌ونقل بهینه و حتی تحلیل رفتار مشتریان. در کشورهایی مثل ژاپن و آلمان، پست به یک شرکت فناوری تبدیل شده است. ایران هم می‌تواند از این الگو استفاده کند.
پست اگر در حوزه داده و فناوری سرمایه‌گذاری کند، نه‌تنها از رقابت با بخش خصوصی عقب نمی‌ماند بلکه می‌تواند خدمات اختصاصی به دستگاه‌های دولتی، دانشگاه‌ها و کسب‌وکارها ارائه دهد. آینده پست در گرو تلفیق تجربه انسانی با توان فناوری است.
پست؛ حافظ امنیت و اعتماد اجتماعی
در عصری که اطلاعات به‌راحتی جابه‌جا می‌شود، پست همچنان یکی از معدود نهادهایی است که بر مبنای اعتماد عمومی فعالیت می‌کند.
پست با رعایت اصول امنیتی و محرمانگی، اعتماد مردم را حفظ کرده است. ما موظفیم اسناد و مدارک رسمی را بدون هیچ خللی به مقصد برسانیم. این اعتماد سرمایه‌ای است که در طول دهه‌ها شکل گرفته و باید از آن پاسداری شود.
در دنیای امروز، اعتماد همان چیزی است که نهادها را پایدار نگه می‌دارد. پست با تکیه بر صداقت، نظم و خدمت‌رسانی دقیق، توانسته جایگاه خود را حفظ کند و همچنان یکی از ارکان اصلی نظام اداری کشور باقی بماند.
پست، دیگر فقط حامل نامه نیست؛ بلکه حامل توسعه است. این نهاد، با اتصال شهر و روستا، دولت و مردم، و تولیدکننده و مصرف‌کننده، نقشی بی‌بدیل در عدالت ارتباطی و اقتصادی دارد. در استان ایلام، با توجه به شرایط مرزی، پست می‌تواند نقش‌آفرین جدی در رونق تجارت، اشتغال و تسهیل خدمات عمومی باشد.
توسعه این نهاد، به معنای توسعه دسترسی، اعتماد و ارتباط است؛ سه مؤلفه‌ای که هیچ جامعه‌ای بدون آن‌ها پیشرفت نخواهد کرد.
انتهای خبر/ر