به گزارش خبرنگار گروه سیاسی پایگاه خبری تحلیلی «ایلام بیدار»، امام زینالعابدین، حضرت علیبنالحسین (ع)، چهرهای استثنایی در تاریخ اسلام است که در برههای حساس، بار سنگین پیامرسانی و تبیین حقایق قیام عاشورا را بر دوش کشید. او در دورانی زندگی میکرد که پس از فاجعه کربلا، جامعه اسلامی دچار اختناق، ترس، استحاله فرهنگی و سلطهپذیری شده بود. در چنین شرایطی، امام سجاد (ع) با شیوهای مبتنی بر دعا، نیایش، علم، اخلاق و تربیت، توانست روح مقاومت، آگاهی، تقوا و مبارزه با ظلم را به شکل نرم و تدریجی در میان مسلمانان احیا کند.
شهادت مظلومانه آن حضرت نیز مهر تأییدی بر مسیر حقطلبانهاش بود. او که وارث پیام عاشورا و میراثدار خون شهیدان دشت نینوا بود، با خلق اثری چون «صحیفه سجادیه» و پایهگذاری مسیر فرهنگی - معنوی در دل خفقان سیاسی، نه تنها پیام حسین (ع) را زنده نگاه داشت، بلکه بستری فراهم کرد برای شکلگیری تمدنی مبتنی بر توحید، عدالت و معنویت.
در این گزارش، با نگاهی تحلیلی به سیره، شخصیت و تأثیرات اجتماعی - سیاسی امام سجاد (ع)، و با بهرهگیری از گفتگو با پژوهشگران و روحانیون استان ایلام، ابعاد کمتر دیدهشده این امام بزرگوار در نسبت با جامعه امروز و قیام عاشورا را بررسی میکنیم.
امام سجاد (ع)؛ وارث پیام عاشورا و صدای مظلومیت کربلا
یاسر حسینی، پژوهشگر تاریخ در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «ایلام بیدار» گفت: امام سجاد (ع) را باید نگهبان حافظه تاریخی قیام عاشورا دانست. او با وجود شرایط بسیار دشوار جسمی و روحی، اجازه نداد حقیقت عاشورا در خفقان حکومت اموی گم شود. سخنرانیهای روشنگرانه او در شام و کوفه، به ویژه در دربار یزید، نقش بسیار مؤثری در افشای چهره واقعی ظلم و تبیین حقایق ایفا کرد.
وی افزود: امام سجاد (ع) با زبان دعا و نیایش، جامعه را به عمق معنویت و عبودیت دعوت کرد. «صحیفه سجادیه» نه تنها کتابی عرفانی، بلکه متنی سیاسی - فرهنگی است که جامعه را در مسیر بیداری قرار میدهد. این اثر در واقع مکمل عاشورا است و ادامه مسیر امام حسین (ع) را از طریق قلم و دعا دنبال میکند.
بازسازی فرهنگ مقاومت در بستر دعا و معنویت
حجتالاسلام عمران احمدی استاد حوزه و دانشگاه در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «ایلام بیدار» گفت: یکی از مهمترین ابعاد سیره امام سجاد (ع)، پیوند دین با معنویت و مقاومت است. در دورانی که فرهنگ دینی تحریف و سیاست با انحراف مواجه شده بود، امام با بازسازی روحیه توحیدی در جامعه، توانست آرامآرام پایههای ظلم را تضعیف کند.

وی ادامه داد: باید به این نکته توجه کرد که امام سجاد (ع) در اوج سکوت، صدایی رسا برای بیداری مسلمانان بود. او با پرهیز از تقابل مستقیم با خلافت وقت که نتیجهای جز قتلعام نداشت، مسیر تقویت درونی جامعه را در پیش گرفت؛ مسیری که بعدها زمینهساز قیامهای بزرگتر شد.
احمدی تأکید کرد: صحیفه سجادیه، زبور اهلبیت است. امام سجاد (ع) با این اثر، نقش یک معلم تربیتی را ایفا کرد که جامعه را به بازگشت به قرآن، عدالت، معرفت و عبودیت فرا میخواند.
امام سجاد (ع)؛ الگوی صبر، استقامت و حکمت در مواجهه با ظلم
حجتالاسلام احمد امرایی امامجمعه درهشهر در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «ایلام بیدار» گفت: امام سجاد (ع) نماد صبر و حکمت در تاریخ اسلام است. او در برابر حکومتی قرار گرفت که جنایتی همچون کربلا را رقم زد، اما با ظرافت کلام، صلابت معنوی و تدبیر الهی، کاری کرد که نام یزید در تاریخ به ننگی ماندگار تبدیل شود.
وی اظهار کرد: یکی از نقاط درخشان سیره امام، پرداختن به موضوعات اجتماعی و انسانی در قالب دعاست. دعاهای او فقط ارتباط با خدا نبود، بلکه تبیینگر مسئولیت اجتماعی، رابطه مردم با یکدیگر، جایگاه رهبری، حقوق انسان و سبک زندگی دینی بود.
امرایی بیان کرد: امروز جامعه ما بیش از همیشه به الگوی رفتاری امام سجاد (ع) نیاز دارد. ما باید این سیره را در فضای رسانهای، تربیتی، فرهنگی و حتی سیاست داخلی نهادینه کنیم.
پیام امام سجاد (ع) برای نسل امروز؛ خودسازی در مسیر جامعهسازی
حجتالاسلام مهدی اکبرنژاد، عضو هیأت علمی دانشگاه ایلام در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «ایلام بیدار» گفت: امام سجاد (ع) در دل اختناق حکومت اموی، سنگ بنای یک جریان فرهنگی - معرفتی را گذاشت که ریشه در معرفت اسلامی، عدالتخواهی و عبودیت دارد. امروز نیز ما با بحرانهایی چون ابتذال فرهنگی، تحریف دینی و سطحینگری مواجهیم که پاسخ آن در آموزههای امام سجاد (ع) نهفته است.
وی افزود: اگر میخواهیم نسلی تربیت کنیم که در برابر فشارهای بیرونی و تحریفهای فکری مقاومت کند، باید با زبان نسل جوان، امام سجاد (ع) را معرفی کنیم. استفاده از زبان هنر، رسانه، تئاتر، شعر و حتی بازیهای رایانهای میتواند راهی برای انتقال مفاهیم صحیفه سجادیه باشد.

اکبرنژاد در پایان گفت: امام سجاد (ع) الگویی است که نشان میدهد چگونه میتوان در دل بحران، با آرامش، اخلاص و خردورزی جامعه را هدایت کرد.
شهادت امام سجاد (ع)، پایانی بر حیات دنیایی امامی است که با دعا، تربیت، صبر و روشنگری، صدای کربلا را به گوش تاریخ رساند. او در برابر دستگاه خلافت اموی که بر پایه ظلم و تحریف بنا شده بود، راهی متفاوت اما مؤثر را برگزید. فرهنگ صحیفه سجادیه، بهعنوان میراث ماندگار این امام، دربردارنده جهانبینیای است که میتواند برای امروز ما نیز نسخهای نجاتبخش باشد.
امروز در جهانی پر از خشونت، فریب، اضطراب و سلطهطلبی، نگاه به امام سجاد (ع) میتواند الگویی باشد برای صبر در بحران، تفکر در ناملایمات، و مقاومت در برابر تهاجم فرهنگی و سیاسی. رسالت ما در قبال این امام بزرگوار، نه فقط گرامیداشت سالروز شهادت او، بلکه احیای راه و روش زندگیاش در تمام ساحتهای فردی و اجتماعی است.
اگر امام حسین (ع) ایستاد و شهید شد تا دین زنده بماند، امام سجاد (ع) زنده ماند تا دین را دوباره به جامعه بازگرداند. این دو امام، دو روی یک حقیقتاند؛ حقیقتی به نام «احیای انسان در سایه عبودیت و عدالت». جامعه امروز ما، بیش از همیشه، نیازمند بازگشت به همین حقیقت است.
انتهای خبر/ر