به گزارش خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی ایلام بیدار ، عید غدیر خم یکی از بزرگ‌ترین اعیاد مسلمانان به‌ویژه شیعیان است که یادآور مهم‌ترین واقعه پس از بعثت پیامبر اسلام (ص) یعنی اعلام ولایت و جانشینی امام علی (ع) از سوی پیامبر اکرم (ص) در سرزمین غدیر خم است.
این رویداد، نه تنها یک مناسبت تاریخی بلکه یک نقطه عطف اعتقادی، سیاسی و اجتماعی در تاریخ اسلام به‌شمار می‌آید. در این روز، پیامبر اسلام با صراحت و وضوح کامل، پس از دریافت وحی الهی، امام علی (ع) را به‌عنوان «ولی» و جانشین خود به مردم معرفی کرد.
واقعه غدیر را نمی‌توان صرفاً در محدوده تاریخی آن محصور کرد؛ بلکه ابعاد و پیامدهای آن تا به امروز در امتداد فرهنگ، سیاست و اندیشه شیعی امتداد یافته است. این امتداد نه فقط در شکل آیینی آن بلکه در اصول بنیادین حکومت اسلامی، مفهوم ولایت، مردم‌سالاری دینی، مسئولیت‌پذیری اجتماعی و عدالت‌طلبی جلوه‌گر شده است.
در ادامه این گزارش، با گفتگو با سه تن از صاحب‌نظران و مسئولان مذهبی و فرهنگی استان ایلام، ابعاد مختلف این رویداد بزرگ و نقش آن در جامعه امروز بررسی می‌شود.
غدیر، حلقه اتصال نبوت و امامت
علی ربیعی پژوهشگر تاریخ در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «ایلام بیدار» گفت: غدیر، صرفاً یک رویداد تاریخی نیست؛ بلکه یک نظام فکری و عقیدتی است که ادامه راه نبوت را در قالب امامت و ولایت تبیین می‌کند. این واقعه، رسالت پیامبر را به نقطه تکامل رساند و با اعلام ولایت علی (ع)، زنجیره هدایتی اسلام را تا قیامت تضمین کرد.
وی با اشاره به بافت تاریخی جامعه اسلامی در زمان پیامبر افزود: در آن دوران، خطر تفرقه میان امت اسلامی وجود داشت. غدیر، پاسخ الهی به این چالش بود. پیامبر با فرمان خدا، ولایت را به‌عنوان عامل وحدت و هدایت معرفی کرد و با جمله معروف «من کنت مولاه فهذا علی مولاه»، نه تنها علی (ع) را معرفی کرد، بلکه شالوده‌ای از ولایت الهی را در امت پایه‌ریزی نمود.
ربیعی در ادامه اظهار داشت: درک غدیر به معنی درک پیوند عمیق میان رهبری الهی و مردم است. امام علی (ع) در تمام دوران خلافت خود تلاش کرد تا اصولی که در غدیر بیان شده بود را عملی سازد؛ از عدالت اجتماعی گرفته تا مبارزه با تبعیض، از حمایت از محرومان تا صیانت از حقوق مردم.
او همچنین با اشاره به جایگاه غدیر در فرهنگ شیعه گفت: در طول تاریخ، غدیر الهام‌بخش حرکت‌های اصلاحی و انقلابی بوده است. از قیام عاشورا تا انقلاب اسلامی ایران، ردپای اندیشه غدیری مشهود است. در واقع، غدیر را می‌توان بنیان فکری ولایت‌فقیه نیز دانست که امروز در ساختار جمهوری اسلامی متجلی شده است.
این پژوهشگر تاریخ در پایان تأکید کرد: احیای غدیر فقط برگزاری جشن و مراسم نیست؛ بلکه تبیین فلسفه امامت، آگاهی‌بخشی به جامعه و تقویت مبانی دینی و سیاسی شیعه است. ما باید غدیر را به‌عنوان یک اندیشه جاری در زندگی مسلمانان ببینیم، نه صرفاً یک مناسبت تقویمی.
غدیر، نماد وحدت و تمدن‌سازی اسلامی
حجت‌الاسلام علی چراغی‌پور، رئیس شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی استان ایلام در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «ایلام بیدار» گفت: غدیر، پایه و اساس نظام اسلامی و تمدن اسلامی است. این روز بزرگ، صرف‌نظر از ابعاد مذهبی، یک پیام جهانی دارد که بر محور ولایت، اتحاد، مسئولیت‌پذیری اجتماعی و عدالت استوار است.
چراغی‌پور با اشاره به برنامه‌های ستاد بزرگداشت دهه امامت و ولایت در استان ایلام گفت: ما هر ساله تلاش می‌کنیم که برنامه‌های دهه امامت و ولایت، از حالت شعاری خارج شود و با محتوای فرهنگی و تربیتی عمیق‌تر برگزار گردد.
چراغی‌پور بیان داشت: غدیر فرصتی برای بازخوانی اصول اسلام ناب محمدی (ص) است؛ در این راستا، فعالیت‌های آموزشی، تبیینی، فرهنگی و اجتماعی متنوعی در سطح شهرها و روستاها اجرا می‌شود.
وی در ادامه افزود: غدیر نه تنها آغاز امامت حضرت علی (ع) است، بلکه نماد الگوی حکومت اسلامی است. حکومتی که در آن معیار، تقوا، عدالت و مردم‌داری است. امام علی (ع) در دوران حکومت خود، نمونه کامل از ولایتمداری، رعایت حقوق مردم و مسئولیت‌پذیری بود.
چراغی‌پور با اشاره به ضرورت انتقال پیام غدیر به نسل جوان تصریح کرد: ما باید مفهوم ولایت را برای جوانان با زبان امروز تبیین کنیم. استفاده از رسانه‌های نوین، شبکه‌های اجتماعی، تولید محتواهای خلاقانه و گفت‌وگوی علمی و فرهنگی می‌تواند پیام غدیر را به قلب جامعه برساند. جوانان باید بدانند که غدیر فقط یک جشن مذهبی نیست، بلکه یک مکتب انسان‌ساز است.
وی همچنین گفت: در سال‌های اخیر، جشن‌های مردمی غدیر در استان ایلام با استقبال چشمگیری برگزار شده‌اند. راه‌اندازی کاروان‌های شادی، اطعام عمومی، جشنواره‌های فرهنگی و مسابقات قرآنی بخشی از این برنامه‌هاست که با مشارکت گسترده مردم و نهادهای مردمی انجام می‌شود.
چراغی‌پور در پایان اظهار امیدواری کرد که با گسترش فرهنگ غدیر در زندگی روزمره، بتوانیم جامعه‌ای ولایی، اخلاق‌محوری، عدالت‌خواه و همدل بسازیم.
غدیر، میثاق امت با ولایت
حجت‌الاسلام و المسلمین اله‌نور کریمی‌تبار، امام‌جمعه ایلام در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «ایلام بیدار» گفت:غدیر خم، میثاقی بین پیامبر و امت بود؛ میثاقی که اگر به آن وفادار می‌ماندند، مسیر تاریخ اسلام شاید به شکل دیگری رقم می‌خورد. اما با این‌حال، نور غدیر خاموش نشد و امروز در پرتو آن، فرهنگ ولایت‌فقیه و نظام جمهوری اسلامی شکل گرفته است.
وی افزود: در فرهنگ دینی ما، غدیر فقط یک جشن مذهبی نیست؛ بلکه یک پیمان الهی است که با اعلام ولایت امام علی (ع) از سوی پیامبر، سرنوشت امت اسلامی برای همیشه تغییر یافت. اگر مردم آن زمان قدر غدیر را می‌دانستند، امروز با واقعیت‌های تلخ تاریخ مواجه نبودیم.
امام‌جمعه ایلام در ادامه با تأکید بر امتداد تاریخی و اعتقادی غدیر گفت: هر کس که در مسیر ولایت حرکت کند، در واقع ادامه‌دهنده راه غدیر است. امروز ولی‌فقیه، ادامه ولایت علوی در عصر غیبت است. اگر جامعه‌ای بخواهد بر اساس ارزش‌های دینی و انسانی حرکت کند، باید ولایت را بشناسد، بپذیرد و از آن تبعیت کند.
وی همچنین بیان داشت: در غدیر، پیامبر به مردم گفت که علی (ع) ولی شماست؛ یعنی رهبری که نه از سر قدرت بلکه از سر رحمت، مسئولیت هدایت را برعهده دارد. این نگاه، امروز هم باید در مسئولان ما نهادینه شود. ولایت نه به معنای سلطه بلکه به معنای خدمت بی‌منت است.
کریمی‌تبار با اشاره به اهمیت وحدت در سایه ولایت خاطرنشان کرد: در زمانه‌ای که دشمنان تلاش می‌کنند جامعه اسلامی را از درون دچار تفرقه کنند، بازگشت به غدیر می‌تواند عامل همبستگی و انسجام باشد. ولایت، نقطه اتحاد است، نه تفرقه.
وی همچنین گفت: ما باید غدیر را با زبان هنر، رسانه و فضای مجازی برای نسل جوان تبیین کنیم. استفاده از ظرفیت مدارس، دانشگاه‌ها، هیئت‌های مذهبی و رسانه‌های محلی برای ترویج فرهنگ غدیر امری ضروری است.
امام‌جمعه ایلام تأکید کرد: اگر غدیر را درست بشناسیم، جامعه‌ای خواهیم داشت که در آن حق بر باطل پیروز می‌شود، عدالت جای ظلم را می‌گیرد و محبت و اخوت اسلامی حاکم خواهد شد.
غدیر، چراغ راه آینده
عید غدیر، تنها یک رویداد تاریخی نیست؛ بلکه یک چراغ راه برای هدایت امت اسلامی در طول قرون و اعصار است. این روز، یادآور پیمانی میان پیامبر و امت است که بر اساس آن، جانشینی امام علی (ع) به‌عنوان رهبر امت اسلامی معرفی شد. اما این پیمان، فراتر از یک بیعت ساده، حامل پیامی عمیق درباره مسئولیت، رهبری، عدالت و کرامت انسانی بود.
در دنیای امروز که جوامع اسلامی با چالش‌های متعدد سیاسی، فرهنگی و اجتماعی مواجه هستند، بازگشت به آموزه‌های غدیر می‌تواند راه‌گشا باشد. غدیر به ما می‌آموزد که رهبری دینی باید بر مبنای تقوا، دانش، عدالت و مردم‌داری باشد؛ نه صرفاً بر پایه قدرت و سیاست.
همان‌طور که در گفتگو با کارشناسان و مسئولان این حوزه نیز آمد، غدیر الگویی برای تمدن‌سازی نوین اسلامی و تقویت وحدت امت است. مسئولیت امروز ما در قبال غدیر، انتقال صحیح پیام آن به نسل جوان، تعمیق اندیشه ولایت در جامعه، و عملی کردن اصول غدیری در اداره جامعه است.
در نهایت، عید غدیر فرصتی است برای بازاندیشی در نقش ایمان، ولایت، و مسئولیت در ساخت یک جامعه الهی؛ جامعه‌ای که در آن، انسان‌ها با عزت، کرامت و عدالت زندگی کنند. در چنین جامعه‌ای، غدیر نه فقط یک یاد، بلکه یک مسیر خواهد بود؛ مسیری که تا ظهور منجی آخر، ادامه دارد.
انتهای خبر/ر