به گزارش خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «ایلام بیدار»، استان ایلام در هفته‌های اخیر با یکی از شدیدترین موج‌های گرمایی سال‌های اخیر مواجه بوده است؛ دمای هوا در برخی از مناطق جنوبی این استان مانند دهلران و مهران از مرز ۵۰ درجه سانتی‌گراد عبور کرده و هم‌زمان با این گرمای نفس‌گیر، قطعی‌های مکرر برق نیز زندگی مردم را با مشکلات متعددی مواجه کرده است.
این خاموشی‌ها در حالی رخ می‌دهند که هنوز تابستان آغاز نشده و عملاً به دوره اوج مصرف نرسیده‌ایم. پرسش مهمی که این روزها ذهن مردم و کارشناسان را به خود مشغول کرده، این است که دلیل این خاموشی‌های زودهنگام چیست؟ آیا با نزدیک شدن به تابستان، باید منتظر خاموشی‌های شدیدتر و طولانی‌تری باشیم؟
برای بررسی این وضعیت، خبرنگار «ایلام بیدار» با چند نفر از کارشناسان، مسئولان محلی و نمایندگان مجلس گفت‌وگو کرده است تا ابعاد مختلف این بحران روشن‌تر شود.
نیاز به بازنگری در سیاست‌گذاری‌های انرژی
قدرت‌اله نیاصادق عضو هیأت علمی دانشگاه فرهنگیان ایلام، در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «ایلام بیدار» گفت: پدیده خاموشی برق در مناطق مرزی استان ایلام را نمی‌توان صرفاً یک چالش فنی یا مدیریتی دانست، بلکه این مسئله از منظر اجتماعی و حقوق شهروندی نیز باید مورد توجه قرار گیرد.
وی افزود: مناطق گرمسیری مانند دهلران و مهران از نظر جغرافیایی، شرایطی دارند که زندگی بدون وسایل سرمایشی در آن‌ها عملاً غیرممکن است. وقتی در چنین مناطقی برق قطع می‌شود، مردم نه‌تنها رفاه خود را از دست می‌دهند؛ بلکه امنیت و سلامتشان نیز به خطر می‌افتد.
نیاصادق با تأکید بر اینکه توزیع منابع باید بر اساس عدالت اقلیمی انجام گیرد، تصریح کرد: اینکه تمام کشور به‌صورت یکپارچه در سیاست‌گذاری خاموشی‌ها دیده شود، خطای آشکاری است. مناطق مرزی و گرم باید در سیاست‌گذاری‌ها جایگاه ویژه‌ای داشته باشند. این بی‌توجهی باعث افزایش حس تبعیض و نابرابری در میان شهروندان این مناطق خواهد شد.
وی ادامه داد: اگر خاموشی‌ها به این شکل ادامه یابد، نه‌تنها مردم؛ بلکه نهادهای خدمات‌رسان مانند بیمارستان‌ها، مراکز نگهداری سالمندان و حتی مدارس در معرض بحران قرار می‌گیرند.
خاموشی‌ها نتیجه ناکارآمدی، نه کمبود ظرفیت
مراد کریمی کارشناس صنعت برق، نیز در گفتگو با خبرنگار «ایلام بیدار» ابعاد فنی و ساختاری مسئله خاموشی‌ها را مورد بررسی قرار دادند.
مراد کریمی گفت: برخلاف تصور عمومی، دلیل اصلی خاموشی‌ها، افزایش مصرف یا کمبود برق نیست. در حال حاضر ظرفیت اسمی نیروگاه‌های کشور از ۶۵ هزار مگاوات فراتر رفته، اما در عمل به دلیل مشکلات مدیریتی، تنها بخشی از این ظرفیت در حال بهره‌برداری است.
وی افزود: بررسی‌ها نشان می‌دهد بیش از ۱۱ هزار مگاوات از ظرفیت نیروگاهی به دلایلی نظیر تأخیر در تعمیرات، خرابی تجهیزات و کمبود منابع نگهداری از مدار خارج شده است. این در حالی است که اگر این ظرفیت در دسترس بود، حتی در پیک مصرف هم مشکلی برای تأمین برق نداشتیم.
کریمی همچنین از توقف یا تعلیق طرح‌های مدیریت مصرف در سال جاری ابراز تأسف کرد و گفت: در سال‌های قبل طرح‌هایی مانند جابه‌جایی ساعات کاری ادارات، مشوق‌های مصرف کم برای کشاورزان و تعرفه‌گذاری پلکانی برای مشترکان پرمصرف تا حد زیادی به کاهش فشار بر شبکه کمک می‌کرد. اما امسال اجرای این برنامه‌ها یا به طور کامل متوقف شده یا اثربخشی خود را از دست داده است.
وی هشدار داد: اگر این روند ادامه یابد، در تابستان پیش‌رو، بخش تولید، صنایع و حتی زندگی عادی مردم با اختلالات شدید مواجه خواهند شد.
قطعی برق، تهدیدی برای سلامت و امنیت اجتماعی
حجت‌الاسلام احمد امرایی، امام‌جمعه دره‌شهر، نیز در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «ایلام بیدار» با نگاهی اجتماعی و اخلاقی به موضوع خاموشی‌ها پرداخت و گفت: خاموشی‌های بی‌برنامه و بدون اطلاع‌رسانی در مناطقی که مردم با گرمای طاقت‌فرسا مواجه هستند، ظلمی آشکار در حق شهروندان است.
وی افزود: بارها شاهد بوده‌ایم که قطعی برق در ساعات اوج گرما، سبب گرمازدگی افراد مسن، کودکان و بیماران شده است. حتی مراجعاتی به مراکز درمانی نیز در پی این مسئله صورت گرفته که به‌روشنی نشان‌دهنده وضعیت بحرانی است.
امام‌جمعه دره‌شهر تصریح کرد: خدمات عمومی مانند آب‌رسانی، درمان و امنیت نیز به برق وابسته‌اند. وقتی برق قطع می‌شود، عملاً همه زیرساخت‌های زندگی مختل می‌شوند. در برخی مناطق، پمپ‌های آب از کار می‌افتند، یخچال‌ها از کار می‌مانند و حتی داروهایی که نیاز به نگهداری در دمای خاص دارند، فاسد می‌شوند.
امرایی با اشاره به رسالت مسئولان گفت: این روزها مردم دچار رنج مضاعف شده‌اند. هم باید گرمای شدید را تحمل کنند و هم نبود خدمات اولیه را. از دولت و وزارت نیرو انتظار می‌رود که نگاه ویژه‌ای به مناطق مرزی و محروم داشته باشند، به‌ویژه در شرایطی که مردم این مناطق همواره در خط مقدم ایستادگی و مقاومت قرار دارند.
مطالبه‌گری مردم جنوب ایلام برای پایان خاموشی‌ها
اسدالله چراغی، نماینده مردم دهلران، آبدانان، دره‌شهر و بدره در مجلس شورای اسلامی، در گفتگو با خبرنگار «ایلام بیدار» گفت: وضعیت فعلی برق در مناطق جنوبی ایلام بسیار نگران‌کننده است و از مدت‌ها پیش این موضوع را در دستور کار پیگیری قرار داده‌ام.
وی تصریح کرد: گرمای شدید در مناطقی مثل دهلران و مهران که دمای هوا گاه به ۵۲ درجه می‌رسد، در کنار قطعی برق، زندگی مردم را فلج کرده است. دیگر موضوع فقط سختی نیست، بلکه مسئله جان مردم است. گزارش‌هایی از مراجعه به اورژانس به‌خاطر گرمازدگی دریافت کرده‌ام که واقعاً نگران‌کننده است.
چراغی با انتقاد از نحوه تصمیم‌گیری در مورد خاموشی‌ها افزود: به نظر می‌رسد برخی تصمیم‌گیران، واقعیت میدانی این مناطق را درک نکرده‌اند. اگر حتی برای بیست دقیقه در چنین گرمایی بدون برق حضور داشته باشند، خواهند دانست که این تصمیم‌ها تا چه اندازه ناعادلانه و غیراصولی است.
وی ادامه داد: سیاست خاموشی‌ها باید بازنگری شود. همان‌طور که در زمستان مناطق سردسیر در اولویت گرمایش هستند، در تابستان نیز مناطق گرمسیری باید در اولویت تأمین برق قرار بگیرند. نمی‌توان با یک الگوی واحد تمام کشور را مدیریت کرد.
نماینده مردم جنوب ایلام در مجلس تأکید کرد: دولت باید این مسئله را جدی بگیرد. ما این موضوع را از طریق وزارت نیرو به‌صورت جدی پیگیری کرده‌ایم و خواهان خروج شهرستان‌های دهلران، مهران، و مناطق مرزی از لیست خاموشی‌ها شده‌ایم.
چراغی در پایان گفت: صدای مردم بلند شده و این صدا باید شنیده شود. این مردم، همان‌هایی هستند که در سخت‌ترین شرایط در کنار نظام ایستاده‌اند و کمترین انتظارشان، برخورداری از حداقل امکانات زندگی است.
در مجموع، آن‌چه از اظهارات کارشناسان، مسئولان محلی و نماینده مجلس برمی‌آید، آن است که مسئله خاموشی در ایلام، یک بحران ساده فنی یا گذرا نیست. این خاموشی‌ها پیامد ضعف‌های مدیریتی، توقف سیاست‌های کارآمد پیشین و بی‌توجهی به شرایط خاص اقلیمی استان است.
از یک سو، ظرفیت تولید برق کشور در ظاهر پاسخ‌گوی نیاز است، اما بهره‌برداری ناکارآمد از این ظرفیت‌ها، آن را بلااستفاده کرده است. از سوی دیگر، فقدان نگاه منطقه‌ای در تصمیم‌گیری‌های کلان، باعث شده مناطق خاصی همچون جنوب ایلام، زیر فشار مضاعف خاموشی‌ها قرار گیرند.
اگر روند کنونی ادامه یابد و اقدام مؤثری برای اصلاح زیرساخت‌ها، احیای ظرفیت‌ها و بازنگری سیاست‌های مصرفی صورت نگیرد، در تابستان آینده نه‌تنها ایلام، بلکه بخش‌های گسترده‌تری از کشور ممکن است با بحران فراگیر انرژی روبه‌رو شوند.
انتهای خبر/ر