مهدی جهان تیغی::جو بایدن در همان ساعات ابتدایی شروع به کار خود ۱۷ فرمان اجرایی صادر کرد. فرمان‌هایی همچون بازگشت به توافق پاریس، برداشتن ممنوعیت ورود به آمریکا و پایان وضعیت اضطراری در مرزهای آمریکا و مکزیک که در واقع همگی باطل کردن تصمیمات جنجالی دونالد ترامپ محسوب می شوند. رئیس جمهور جدید آمریکا اما سراغ یکی از اصلی ترین تصمیمات ترامپ یعنی خروج آمریکا از برجام نرفت. این در حالی بود که ترامپ در پرونده برجام بارها دموکرات ها را سرزنش کرده بود و تلاش کرد که برجام را به یکی از نقاط ضعف تاریخ سیاسی دموکرات ها تبدیل کند.
اما بایدن چرا سراغ برجام نرفت؟ آنهم در صورتی که به قول آقای روحانی با یک خط خطی می توانست به صورت ظاهری به برجام برگردد؛ این بازگشت ظاهری هزینه چندانی هم برای او نداشت و حتی خللی در برداشتن رسمی تحریم ها هم ایجاد نمی کرد؛ اما چرا واقعا او همینقدر کار را هم نکرد؟!
در اینباره پاسخ های متعددی می توان داد؛ از جمله اینکه آنها به تحریم های ترامپ به عنوان یک سرمایه سیاسی برای امتیاز گرفتن از دولت ایران نگاه می کنند و اینکه با تعلیق فضا برای مذاکره، همچنان می توانند با دو قطبی سازی و شرط سازی، فضای سیاسی و اقتصاد ایران را دچار تلاطم بیشتر بکنند.
در اینباره پاسخ های متعددی می توان داد؛ از جمله اینکه دموکرات ها به تحریم های ترامپ به عنوان یک سرمایه سیاسی برای امتیاز گرفتن از دولت ایران نگاه می کنند و با تعلیق فضا برای مذاکره، همچنان می توانند با دو قطبی سازی و شرط سازی، فضای سیاسی و اقتصاد ایران را دچار تلاطم بیشتری بکنند.
از سوی دیگر اطرافیان جو بایدن به صورت شفاف گفته اند که برجام موجود را دیگر نمی پسندند و به دنبال گسترش تعهدات برجام و همچنین برجام های جدید موشکی و منطقه ای هستند، بنابراین برجام فعلی نیز برای آنها اهمیت چندانی ندارد. ضمن اینکه دولت جو بایدن حتی شروع مذاکرات را نیز می خواهد با گرفتن امتیاز مجدد از ایران آغاز کند. با وجودی که دموکرات ها برای نشان دادن اشتباه ترامپ در خروج از برجام، به اصل مذاکره، نیاز سیاسی دارند، می‌خواهند نیاز خود به مذاکره را مخفی و ایران را یکبار دیگر در موضع نیاز به مذاکره قرار بدهند.
اما همه موارد گفته شده در یک گزاره قابل تامل قابل جمع شدن است. تصمیمات برجامی در آمریکا به نحوه رفتار دولت ایران وابستگی مستقیم دارد و این امری غیرقابل کتمان است. ادبیات حسن روحانی، ظریف و حتی شکل بودجه نویسی دولت در این چند روز اخیر آنقدر اشتیاق به مذاکره و نیاز را به نمایش گذاشت که جوی بایدن و اطرافیانش اساسا احساس نیاز فوری و همچنین فشاری برای به بازگشت به برجام از طرف دولت ایران احساس نکردند. بیراهه قطعا نیست که اگر بگوییم این شخص رئیس جمهور و وزیر امور خارجه ایران بودند که مانع از فرمان لغو فوری خروج آمریکا از برجام توسط بایدن شدند. با ادامه ادبیات اشتیاق و نیاز دولتمردان تدبیر و امید، بازگشت واقعی بایدن به برجام هم به زودی اتفاق نخواهد افتاد!
انتهای پیام/س