ایلام بیدار10:01 - 1399/06/22

استیضاح وزرا و شرایط کنونی ما

یک فعال رسانه‌ای در خصوص استیضاح وزرا تاکید کرد: در شرایطی که تضمینی وجود ندارد فرد جایگزین، فرد قوی‌تری نسبت به وزیر فعلی باشد به دلیل اندک زمان باقی‌ مانده از عمر دولت و احتمالا انتخاباتی شدن فضای کشور، این استیضاح چندان سودی در عمل نخواهد داشت.

"حامد موفق بهروزی"،فعال رسانه‌ای در یادداشتی به بررسی شرایط استیضاح وزرا در مجلس شورای اسلامی پرداخت. متن یادداشت به شرح ذیل است:

اخیرا زمزمه‌هایی از مجلس به گوش می‌رسد که نمایندگان به دنبال استیضاح برخی وزرای دولت هستند. زنگنه، دژپسند، خاوازی و حتی رحمانی فضلی وزرایی هستند که نمایندگان مجلس یازدهم از عملکردشان راضی نیستند. 

احتمالا اگر عملکرد تک تک این وزرا بررسی شود عدم رضایت نمایندگان مجلس در مواردی به حق یا نا حق باشد. به عنوان مثال در مورد آقای زنگنه می‌توان به کاهش نفوذ ایران در اوپک، عدم توسعه زیرساخت‌های نفتی کشور، اجرای نادرست سهمیه بندی بنزین، قراردادهای مشکل ساز نفتی، عدم تدبیر در مورد کارت سوخت و ده ها مورد دیگر اشاره کرد. می‌توان گفت آقای زنگنه که سالها مسوولیت وزارت نفت و برخی وزارتخانه های دیگر را به عهده داشتند ضعیف ترین دوره مسوولیت خود را در این دوره سپری می‌کنند. لذا اگر بخواهیم وزیری را استیضاح کنیم آقای زنگنه اولویت دارد بر دیگران.

 اما یک سوال: استیضاح وزرا در شرایط فعلی چه نفعی دارد؟ آیا سبب بهبود وضعیت خواهد شد؟
در سال آخر دولت هستیم و بخشی از همین عمر کوتاه دولت صرف مسائل انتخاباتی خواهد شد. در شرایطی که تضمینی وجود ندارد فرد جایگزین، فرد قوی‌تری نسبت به وزیر فعلی باشد به دلیل اندک زمان باقی‌ مانده از عمر دولت و احتمالا انتخاباتی شدن فضای کشور، این استیضاح چندان سودی در عمل نخواهد داشت. چه بسا به خاطر پیچیدگی امور و عدم تسلط وزیر جدید شرایط حاد‌تر هم شود. 

از سویی بد نیست نگاهی به تعاملات میان مجلس و دولت هم بیاندازیم. شاید مهمترین رفت و برگشت دولت با مجلس جدید بر سر وزیر پیشنهادی صمت بود. مجلس در همین مورد هم از قهری ترین ابزار خود یعنی عدم رای اعتماد استفاده کرد.

انداختن یک وزیر دیگر توسط مجلس احتمالا می‌تواند دولتی را که تحت فشار سنگین افکار عمومی است و به درستی اتهام ناکارآمدی هم بر پیشانی اش چسبیده و قوه عاقله‌اش دچار یک تنش جدی است تحریک کرده و وارد چرخه لج بازی سیاسی کند. یادتان هست در اول دولت روحانی زمانی که وزرا به مجلس معرفی شدند چه بر سر وزیر علوم آمد؟ میلی منفرد، توفیقی، فرجی دانا، نجفی، نیلی، دانش آشتیانی و در نهایت محمد فرهادی به عنوان وزیر علوم مطرح شدند. این کنش لج بازانه دولت امری دور از انتظار نیست.

طرح استیضاح در رفت و برگشت‌های میان دولت و مجلس، تنش‌ها را بالا خواهد برد و تمام «دعوا» بر سر چندماه پایانی دولت فعلی خواهد بود. این «دعوا» می‌تواند سبب شیفت افکار عمومی شود. مردم از این کنش مجلس دیگر حس کمک به بهبود اوضاع نخواهند کرد. علاوه بر این که واقعا در کف میدان هم به دلیل محدودیت زمانی تغییری ایجاد نخواهد شد.

این رخداد سه وجه دارد: مجلس، دولت و مردم. دولت در عمل وارد لج بازی می‌شود و در صحنه سیاسی وارد یک مظلوم نمایی. مجلس هم که در ابتدای استیضاح دل خنک کن مردم بود بعد از ایجاد تنش‌های سیاسی تبدیل به عامل «دعوا» در افکار عمومی می‌شود. و اما مردم هیچ به دست نمی‌آورند چون وزیر جدید اولا معلوم نیست کارآمدتر از وزیر قبلی باشد و دوما اگر تحول گرا هم باشد به دلیل آنکه زمان محدودی در اختیار دارد، نخواهد توانست چندان موثر شود. وزیر جدید تا بخواهد وزارت خانه‌ عریض و طویل خود را بشناسد و تیمش را همراه کند همین چندماه به سرعت باد می‌گذرد و فرصت از دست می‌رود. یادمان نرود دولت می تواند با تعیین سرپرست مدت زمان زیادی را بدون نیاز به رای اعتماد مجلس وزارت خانه‌ها را پیش ببرد. 

خوب است مجلس در سال آخر دولت به جای استفاده از سفت و سخت ترین ابزار نظارتی خود به مسئله افکار عمومی توجه بیشتری بکند. باید تاریخ را مقابل چشمان مردم بیاوریم. 7 سال کشور درگیر یک غرب گرایی مزمن شد و نتیجه‌اش مشکلاتی است که با آن مواجه هستیم. اولا مجلس باید با ریل گذاری مناسب کمک کند تا عوارض این غرب گرایی کم شود. ثانیا چنان رفتار کند که دولت مسوولیت این مشکلات را بر عهده بگیرد و تقصیر بر گردن مجلس تازه نفس به دلیل اقدامات هیجانی نیافتد. 

همچنین مجلس می‌تواند برخی از وزرای دولت را با طرح سوال به مجلس بکشاند و در برابر مردم توضیح بخواهد. جدای از اینکه خود این سوال باعث پاسخگویی وزرا می‌شود، شفاف شدن عملکرد وزرا در برابر مردم خود سبب جهت‌گیری افکار عمومی نسبت به وزرا، دولت و گفتمان آنها می‌شود. فراموش نکنیم محاکمه در برابر افکار عمومی به شرطی که منطقی و مستدل باشد، کمتر از استیضاح نیست.

نکته دیگری هم که مجلس باید به آن توجه کند این است که در کنار اقدامات سلبی حتما باید کارهای ایجابی را پیش برد. لازم است مجلس همت جدی برای تصویب طرح‌ها و لوایح مناسب داشته باشد. سفره‌ی مردم در شرایط کنونی در اولویت است. مجلس باید نشان دهد که وزرای اقتصادی را وادار به تلاش و کار میکند و اگر اقدامات مجلس این تصور را در اذهان مردم ایجاد کند که چوب لای چرخ دولت می‌گذارد، خود مانع بهبود اوضاع خواهد شد.

حتما بسیاری از نمایندگان شرایط دولت را با تمام ضعف‌ها و کاستی‌ها درک می‌کنند. دولت در میانه میدان مواجه با دشمنی‌های خارجی و خطرات بسیاری است. ریل‌گذاری مناسب و همراهی برای اجرای طرح‌های مهم و حیاتی در این شرایط بسیار حائز اهمیت است.

اگر این چنین شود زمینه فرود آرام این دولت و رشد یک دولت جوان انقلابی فراهم می شود. این اتفاق مهم‌ترین مسئله ای است که می‌توان از مجلس انقلابی انتظار داشت.

انتهای پیام/