به گزارشايلام بيدار، رضا صفری: برخی اظهار نظرها در مورد نرم افزارها و جاسوس افزارهای ارتباطی و اطلاعلاتی آن قدر سطحی است که ارزش پاسخگویی ندارد. اما اگر این اظهار نظرها از سوی مسئول مستقیم فضای مجازی کشور به زبان آورده شود، بسیار خطرناک است.
وزیر ارتباطات در یکی از مصاحبه های اخیر خود گفته بود:«... امروز یک ابراز مسیریاب که پایگاهش در رژیم اشتغالگر قدس است به قطب مسیریابی کشور تبدیل می‌شود ولی بدون اینکه برخورد سلبی با آن صورت بگیرد، شرکتهای داخلی وارد رقابت با این مسیریاب می‌شوند و حاصل فعالیت آنها این است که این مسیریاب کم کم از عرصه مصرف مردم خارج می‌شود و گرایش مردم به استفاده از نمونه داخلی آن متمرکز شده است.»
اما چند نکته مهم در این باره بخوانید:
وزارت ارتباطات جمهوری اسلامی، خوار و بار فروشی و یا فروشگاه زنجیره ای نیست که فقط توزیع کننده و یا فروشنده نرم افزار داخلی و خارجی باشد و کاری به سایر امور نداشته باشد. متأسفانه بعضاً نگاه وزیر ارتباطات و معاونین او نسبت به نرم افزارهای خدماتی و شبکه های اجتماعی در حد ابزار و رسانه ارتباطی صرف تنزل پیدا می کند. در حالیکه این نوع نگاه مخصوص کشورهای عقب مانده دنیا بوده و مدت هاست که نزد آگاهان این عرصه، منسوخ شده است.
باید توجه داشت که انتخاب بین دو نرم افزار و یا شبکه اجتماعی ایرانی و خارجی از جنس انتخاب بین دو نوع لواشک و یا پفک نیست! کمتر حوزه ای در زندگی مردم می توان یافت که متأثر از شبکه های اجتماعی نباشد. از همین رو، امروزه شبکه های اجتماعی و در مقیاس بالاتر، شرکت های ارئه دهنده خدمات رایانه و گوشی تلفن همراه، تبدیل به بستری برای یک امپراطوری نامرئی شده و سرمایه استعمارگران دیروز، امروز در دهان غول های فناوری اطلاعات و ارتباطات ریخته شده تا بر دنیا سیطره پیدا کنند. به عبارت دیگر بحث فقط بر سر رقابت و ویژگی بازار آزاد و اقتصاد لیبرالی نیست، بلکه مسأله بر سر موجودیت و عدم موجودیت و به تعبیری دیگر بر سر بردگی و عدم بردگی است. استفاده از ظرفیت و توان دانشگاه های کشور برای دستیابی به فناوری های اطلاعاتی و ارتباطاتی یکی از ضروری ترین و حیاتی ترین کارهایی است که بر عهده دولت، مخصوصاً وزارت ارتباطات است. در این مسیر، بخش خصوصی باید مورد حمایت جدی قرار گرفته و ظرفیت های این بخش احیاء گردد.
اگر اهمیت جنگ نرم افزارها و سخت افزارها در دنیای امروز، مهم تر از جنگ موشک ها و رادارها و پهپاد ها نباشد، کمتر از آن هم نیست. اجازه تاخت و تاز و عرض اندام به نرم افزارهای بیگانگان شبیه این است که در جنگ 8 ساله دفاع مقدس به رژیم صدام اجازه می دادیم تا دوربین های خود را در سنگرها و نشست های خصوصی فرماندهان نظامی مستقر کند! میدان دادن به نرم افزارها و اپلیکیشن های دشمن، یعنی فراهم کردن زمینه نفوذ در حیاتی ترین مسائل کشور.
به یقین، وزیر ارتباطات هنوز از خاطر نبرده است که بعد از حذف هاتگرام و تلگرام طلایی در گوشی کاربران ایرانی از سوی گوگل، آقای جهرمی به جای اظهار شرمندگی و عذرخواهی از مردم به دلیل قصورات زیر مجموعه اش در یک جنگ تمام عیار، در نقش یک گوینده اخبار ظاهر شد و نوشت: «گزارش سازمان فناوری اطلاعات حاکی از آن است که حذف برنامه‌های ایرانی در سیستم عامل اندروید صرفاً محدود به پوسته‌های یک پیامرسان نبوده است بلکه برخی برنامه‌های کسب و کارهای ایرانی را نیز دربرگرفته است. تروریسم اقتصادی آمریکا در حال تسری به اقتصاد فضای مجازی است.»
اما با همه اینها، آیا همان اسرائیلی ها ،که به تعبیر وزیر، نرم افزار مسیر یاب آنها به راحتی و بدون برخورد سلبی در داخل ایران فعالیت می کند، حاضر هستند که مسیریاب ایرانی را - که آقای وزیر اقرار دارد مردم کم کم دارند به سوی آن متمرکز می شوند - در گوشی های خود نصب کنند؟
وزیری که سابقه امنیتی دارد، باید به خوبی بداند که همان مسیریاب تاکنون توانسته است بیش از چند صد میلیون بسته اطلاعاتی حساس را از گوشی ایرانی ها دریافت و به اسرائیل مخابره کند.
رهبر معظم انقلاب با نگاه همه جانبه به ظرفیت عظیم فضای مجازی و ضمن توصیه به استفاده از این فضا به نفع جریان انقلاب، معتقدند که باید دشمن را از این فضا بیرون راند. ایشان می فرمایند: «یکی از شاخص‌های انقلابی‌گری، پایبندی به استقلال است؛ حفظ استقلال سیاسی، اقتصادی و فرهنگی/ استقلال فرهنگی از همه‌ی اینها مهم‌تر است؛ مسئله‌ی مهندسی اطلاعات و این ابزارهای جدید که همه برای تسلط بر فرهنگ یک کشور هستند؛ بنده با این حرف نمی‌خواهم بگویم این ابزارها را از زندگی خودمان خارج کنیم؛ نه! اینها می‌توانند مفید واقع بشوند اما سلطه‌ی دشمن را از این ابزارها بایستی سلب کرد. نمی‌توانیم برای اینکه رادیو و تلویزیون داشته باشیم، آنها را به دست دشمن بدهیم؛ اینترنت هم همین است.»
اما همانگون که از صحبت های وزیر ارتباطات برداشت می شود، اساساً دولت، ساز عقب ماندگی را از مدت ها پیش کوک کرده و نه تنها در عمل، وابستگی به غول های فناوری آمریکا و اسرائیل ادامه پیدا کرده، بلکه حتی از بعد نظری نیز چندان به اهمیت دنیای اینترنت، شبکه های اجتماعی و عواقب عقب ماندگی از فناوری اطلاعات در دنیای امروز پی نبرده و در جایی مثل قضیه فیلتر تلگرام، هدف خود را رفع انحصار از شبکه های اجتماعی خارجی – نه رفع ضرر آنها - می داند، تا جایی که در اوایل سال گذشته و با وجود نخ نما شدن نقشه های تلگرام برای ضربه به امنیت و اقتصاد کشور، رئیس جمهور گفت: «بنای نظام بر رفع انحصار از فضای پیامرسانها بوده است نه فیلتر و بستن فضای مجازی، کام مردم را با اینگونه حرف‌ها تلخ نکنید، در فضای بحران بیکاری تیشه به ریشه اشتغال نزنید.»
این یعنی اینکه رئیس جمهور، تهدید جاسوس افزارهایی مثل تلگرام را تا حد انحصار داشتن آنها، برای کشور مضر می داند و از ظاهر سخنان رئیس جمهور اینگونه برمی آید که امثال آن، نه تنها برای امنیت و اقتصاد کشور مضر نیست، بلکه موجب اشتغال برای جوانان هم شده است! از همه اینها تأسف بارتر اینکه رئیس جمهور در این جمله، از تلگرام به عنوان ریشه اشتغال یاد می کند!
یعنی می توان برای توجیه عملکرد ضعیف دولت در حوزه اشتغال، دست به دامان تلگرامی شد که اگر اراده کند، می تواند یک شبه طومار همان چندرغاز اشتغالی که در بستر آن ایجاد شده - و پیامرسان های ایرانی نیز به خوبی از عهده آن بر می آیند - را هم در هم بپیچد.
با همه این تفاسیر، ظاهراً کارهای دولت در غیر سیاست خارجه، از جمله فضای مجازی نیز رنگ کلاه گشاد برجام به خود گرفته است.