گروه اجتماعی ایلام بیدار::مردم استان ایلام از فرهنگی غنی برخوردار بوده و هستند فرهنگی که حتی در سطح ملی زبانزد خاص و عام است؛ یکی از مهمترین این فرهنگ ها پوشش محلی مردمان این مناطق است به خصوص زنان ایلامی که نقش مهمی را در این راستا بر عهده داشته اند.
پوشش محلی زنان ایلامی یکی از موضوعاتی است که کمتر در رسانه ها و مطبوعات به آن پرداخته شده است پوششی که هم از شهره خاصی برخوردار است و هم در راستا و خدمت حجاب کامل زنان است.
برای این منظور به سراغ یکی از زنان ایلامی که مردم استان وی را با لباس محلی می شناسند رفیتم، "طاهره صیدمحمدی"، از گویندگان و مجریان معروف صدا و تلویزیون شبکه استانی ایلام است؛ وی بعنوان مجری برتر سیما در بیستمین جشنواره تولیدات مراکز استانی شناخته شد و دیپلم افتخار جشنواره را دریافت کرد؛ از برنامه کودک سیمای ایلام شروع کرد تا برنامه نوجوان، جوان و اکنون مجری قهار برنامه "مانگه شو" شبکه استانی ایلام است. با وی در خصوص رابطه لباس محلی و تأثیر آن بر حجاب و عفاف زنان ایلامی به گفتگو نشستیم.
وی معتقد است لباس بومی و محلی ایلام بسیار فاخر، زیبا و در خدمت شخصیت والای زن مسلمان است، صیدمحمدی در این گفتگو از خاطرات زیبای لباس محلی ایلام و تأثیرپذیری آن بر روی گردشگران خارجی می گوید که در ادامه به آن اشاره شده است.
متن کامل گفتگوی ایلام بیدار با "طاهره صیدمحمدی"، مجری معروف صداوسیمای ایلام را با هم در زیر می خوانیم.
ایلام بیدار:: در ابتدا خودتان را به صورت مختصر معرفی بفرمایید.
طاهره صیدمحمدی هستم از مجریان و گویندگان صداوسیمای مرکز ایلام که از سال 78 و اوایل دبیرستان فعالیت خود را در این عرصه به صورت حق الزحمه ای آغاز کردم و تاکنون هم در رادیو و هم در تلویزیون مشغول به کار هستم. در تلویزیون نیز جنگ شبانه "مانگه شآو" را به صورت فصلی و در رادیو در برنامه هایی نظیر "شوکیانه"، "ایواره و خیر" و "دنگ دلخواز" حضور دارم و به اجرای این برنامه ها می پردازم.
ایلام بیدار:: با توجه به اینکه موضوع ما در خصوص لباس محلی و نقش آن بر پوشش زنان ایلامی است، توضیحی از حجاب و عفاف بفرمایید.
در جامعه ما حجاب از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و همه ما می دانیم که الگوی همه دختران و زنان ایلامی حضرت فاطمه (س) است که نمونه یک زن کامل هستند که از همه آلودگی ها مبرا و مصون هستند. باید گفت که ملت های مختلف هر کدام ویژگی های خاص به خود را دارند و مسلما مردم ما با توجه به فرهنگ غنی و بسیار قدمت دار و با توجه به دین مردم که دین اسلام است نشانه ها و مشخصه های ویژه ای دارد. در دین اسلام حجاب و عفاف بسیار اهمیت داشته و آن را چشمه و معدن خوبی ها دانسته اند بنابراین حجاب در بین مردم ما بسیار از اهمیت بالایی برخوردار است و زنان و دختران ایلامی نیز از این امر مستثنی نیستند.
ایلام بیدار:: فرهنگ بومی پوشش زنان استان ایلام در خصوص حجاب چگونه است؟
ببینید، هر کس نگاه خاص خود را به این موضوع دارد، ما در جامعه ای زندگی می کنیم که حجاب فقط پوشش به حساب نمی‌آمد بلکه بخشی از شخصیت و جایگاه بانوان در خانواده و اجتماع متأثر از حجاب بوده و حتی با اعتقاد و باور افراد هم کاملاً ارتباط داشته و دارد.
البته در موارد بسیاری اعتقادات دینی با عرف محلی و سنت های کهن ما همخوانی داشته که یکی از این موارد می تواند رعایت حجاب باشد چون براساس مستندات تاریخی در ایران باستان و چه در پیشینه زندگی مردم ایلام، زنان خود را ملزم به رعایت حجاب دانسته اند، لباس هر قوم در کنار سایر المان های بومی بخشی از فرهنگ را تشکیل می دهد.
در استان ایلام به اندازه تنوع اقلیمی و گویش‌ها پوشش و باورهای سنتی گوناگونی هم وجود دارد که روایت‌گر فرهنگ کهن و ریشه دار است که البته بخش عمده ای از این غنای فرهنگی مدیون زنان ایلامی است زیرا آن نگاه ظریف و طبع لطیف زنان خلاق و پدید آورنده بوده است که نقش بی‌بدیل آنان در تولید دست بافته های هنری و صنایع دستی خود شاهدی است بر این مدعا.
ایلام بیدار:: حجاب محلی زنان ایلامی چه تأثیری بر عفاف دارد؟
لباس زنان کرد برخاسته از فرهنگ ریشه دار و قدمت دار این سرزمین که کاملا مطابق با شرع موازین اخلاقی دین و اسلام و پیامبر (ص) می فرماید هر دینی منشی دارد و منش اسلام حیاست، حیایی که امام علی (ع) می فرمایند کلید هر خوبی است و نمود عینی حیا در پوشش حجاب زنان ایلامی است البته شرم و حیا ریشه در اخلاق و منش زنان منطقه دارد که لباس کردی این ویژگی را کامل تر کرده است در عین اصالت و زیبایی بسیار فاخر و کرامت انسانی یک زن را به معنای تمام کلمه نشان می می دهد.
ایلام بیدار:: یکی از مشخصه های شما استفاده از لباس بومی محلی ایلام در اجرای برنامه ها است، نظر خودتان را در این خصوص بفرمایید.
برای این جواب بهتر در ابتدا بگوییم که فرهنگ مردم کُرد فرهنگ غنی و اصیل است فرهنگی که شامل بسیاری موارد می باشد که بخشی از آنها به پوشش و لباس های مردم هر منطقه برمی‌گردد، یکی از کامل ترین و زیباترین و شکیل ترین پوشش ها، لباس زنان کرد بوده که شامل سرون یا سرونی از گلونی "سخمه" یا کرواس با طرح و نقشه های زیبا که نشان از اصالت و حجب و حیای خواص زنان کرد دارد.
لباس زنان ایلامی از نظر رنگ متنوع و بسیار شاد با رنگ های دلپذیر هماهنگ با طبیعت استان بوده است لباس هایی که وقار، متانت، شأن، شوکت و شکوه و قداست زنان کرد را به زیبایی نشان می دهد و آن را دو چندان کرده است از دیر باز زنان با پوشیدن لباس کردی با خیال راحت و آسوده کارها و وظایف اجتماعی خود را انجام می دهند.
پوشش بومی در ایلام ریشه دار است
در سالهای دور و در استان ایلام زنان ایلامی ابداع کننده بوده و حتی تولید اسباب و ضرورت زندگی خود را بر عهده داشتند، طبیعتا چنین زنانی بدون شک طراح و بافنده لباس و پوشش خود نیز بوده اند، پس پوشش بومی ما و در استان ایلام ریشه‌دار و اصیل بوده این نکته موید آن است که زن ایلامی با شناختی که از سنت باورها و عقاید جامعه و اسلام داشته پوشش خود را انتخاب کرده است.
محاسن پوشش لباس محلی ایلام
لباس زنان ایلامی محاسنی زیادی دارد اول اینکه بسیار زیبا و چشم نواز است و کاملا با جغرافیا و محیط زندگی ما همخوانی دارد؛ بدون شک طبیعت بی نظیر و فرهنگ غنی ما برای طراحان این لباس ها فاخر و الهام بخش بوده است.
هوگو گروته جغرافی دان آلمانی که حدود ۱۱۰ سال پیش از ایلام دیدن کرده بود رنگ های شاد، طرح و شکل لباس زنان را متاثر از طبیعت زیبای ایلام دانسته است که کاملا با جلوه‌های طبیعی پیرامون سازگار بوده است.
لذا با حفظ مشخصه اصلی می شود از این لباس شکیل به عنوان لباس کامل رسمی در مراسمات با حفظ حجاب استفاده کرد یا بعنوان یک لباس فاخر در جشنواره های هنری نیز از آن استفاده کرد؛ تمامی این موضوعات باعث شده تا در برنامه های سیمای ایلام از این لباس کامل استفاده شود.
ایلام بیدار:: آیا می شود این لباس محلی با این نوع حجاب کامل را در جامعه تعمیم داد؟
بله به این علت که لباس محلی ایلام روح سرزندگی و زندگی را به طور کامل در خود جای داده است که می تواند با سلیقه جوان امروز مطابق باشد اما نیازمند به روز شدن است.
به نظر با الهام گرفتن و الگوگرفتن از المان های لباس محلی می شود زیباترین و شکیل ترین لباس ها را مطابق با سلیقه امروز طراحی کرد؛ طرحی که شخصیت اعتبار و ارزش اجتماعی زنان و دختران ایلامی و ایرانی را به زیبایی به رخ می‌کشد.
بنده در مراسمات رسمی و فستیوال ها و جشنواره ها و برای زندگی عادی روزمره از لباس کردی که پوشش کامل حجاب را هم در بر می گیرد استفاده و برای این منظور تلفیقی از طرح های متفاوت را هم بکار می گیرم.
ایلام بیدار:: پوشش های غیرمعقول از کجا نشأت می گیرد؟
باید گفت که امروزه شاهد یک سری پوشش های غیرمعقول نیزهستیم که نه تنها ارزش و اعتبار زن را حفظ نمی کند بلکه خدشه دار هم می کند و به نظر این موضوع به نشناختن ریشه های فرهنگ برمی گردد و ارزش پوشش منطقه ای و لباس هایی که به درازای تاریخ قدمت دارند و البته نکته مهمتر عدم اعتماد به نفس فرهنگی است.
ایلام بیدار:: استفاده از لباس محلی دارای پوشش کامل تا چه اندازه توانسته در فرهنگ ایلام فراگیر شود؟
بنده فکر می کنم در حال حاضر خیلی بهتر شده و به شخصه مشاهده می کنم که میزان استفاده از این پوشش کامل لباس محلی ایلام در حال فراگیر شدن است و دختران جوان از سرون اصلی زنان کرد و یا همان "گلونی" استفاده می کنند که حجاب را کاملا رعایت می کنند و این به همان جذابیت های زیبای کردی برمی گردد که نیازی به خودآرایی ندارد.
ایلام بیدار:: استفاده از این نوع لباس محلی در صداوسیمای ایلام تا چه حد توانسته به جذب مخاطب کمک کند؟
سال های اول که ما لباس محلی را برای اجرای شبانه برنامه های سیمای ایلام انتخاب کردیم بسیار بر جذب مخاطبان تأثیر گذاشت و همین باعث شد تا به صورت ویژه به این نوع پوشش در صداوسیمای ایلام دقت نظر داشته باشیم.
ایلام بیدار:: آیا مخاطبان شبکه استانی ایلام از شما سوال کرده اند که لباس محلی خود را از کجا تهیه کرده اید؟
بله شبیه به چنین سوالاتی بسیار شده است و این نشان از علاقه زنان و دختران ایلامی به لباس بومی ایلام دارد.
ایلام بیدار:: روزانه چند ساعت در صداوسیمای ایلام به فعالیت و اجرای برنامه می پردازید؟
در طول روز حداقل سه الی چهار ساعت در صداوسیمای ایلام حضور دارم و این موضوعات باعث نشده تا به زندگی شخصی ام ضربه بزند و حتی فرصت های زیادی را با خانواده سپری و در کنار آنان هستم.
ایلام بیدار:: به چه فعالیت های دیگری علاقه دارید؟
بنده به کارهای هنری علاقه بسیاری دارم و همین کار خود هنر است که نیاز به مطالعه روزانه دارد؛ به کوهنوردی علاقه بسیار زیادی دارم و حتی موفق به صعود به قله های بلند و مطرح کشور شده ام.
ایلام بیدار:: یک خاطره از لباس محلی که در برنامه های سیمای ایلام داشته اید را برایمان بازگو بفرمایید.
در یکی از برنامه های سیمای ایلام که دو مهمان امریکایی و اسپانیایی حضور داشتند از نوع لباس محلی ایلام بسیار شگفت زده شده بودند و حتی از آن تعاریف ویژه ای کردند که در نوع خود بسیار جالب و ماندگار بود.
ایلام بیدار:: اگر در پایان سخنی دارید بفرمایید.
حضور در صداوسیما اصلا اتفاقی نبوده و از کار هنری شروع کردم با پیشینه تئاتر ضمن اینکه پله پله به اجرای برنامه مانگه شو رسیدم و برای این راه تلاش های فروانی داشته ام.
ایلام بیدار:: ممنون از وقتی که در اختیار ما قرار دادید.
بنده هم از شما سپاسگزارم.
انتهای پیام/س