به گزارشايلام بيدار،
تاریخچه خانواده درمانی
پیدایش اصطلاحخانواده درمانیبه سال ۱۹۳۸ میلادی و تاسیس شورای ملی روابط خانوادگی باز می‌گردد. دهه‌های ۱۹۴۰ و ۱۹۵۰ اوج و زمان شروع اصلی جنبش خانواده درمانی بودند. از جمله دلایل رشد و گسترش خانواده درمانی میتوان به وقوع جنگ جهانی دوم، ایجاد مراکز راهنمایی کودک، بررسی وضعیت بیماران اسکیزوفرنی و رویکرد سیستمی اشاره کرد. در ایران نیز دکتر باقر ثنایی از سال ۱۳۵۵ فعالیت حرفه‌ای در این حوزه را شروع کرده و به عنوان بنیانگذار و تدوین‌گر برنامه «مشاوره خانواده» در شورای عالی برنامه‌ریزی در سال ۱۳۶۵ شناخته می‌شود.
از جمله افرادی که برای به وجود آمدن این رویکردهای سیستمی و ارائه نظریه‌ها برای خانواده درمانی تلاش کرده‌اند میتوان به آلفرد آدلر، موری بوئن، ویرجینیا ستیر، کارل ویتاکر، سالوادور میونچین، جی هیلی و کلومادانس اشاره کرد.
خانواده درمانی، روشی جایگزین و در مقابل درمان انفرادی است
درباره خانواده درمانی
درخانواده درمانیعامل ایجاد مشکلات را فرد خاصی در نظر نمی‌گیرند بلکه شیوه‌های ارتباطی و الگوهای پیام‌رسانی معیوب به عنوان مهم‌ترین عوامل تاثیر گذار شناخته می‌شوند. اهداف خانواده درمانی گسترده هستند اما به طور کلی، کمک به اعضای خانواده در شناسایی و درک بهتر تاثیر رفتارهای خاص بر یکدیگر، یادگیری روش‌های جدید برای حل اختلاف و ایجاد راه‌های ارتباطی جدید مابین اعضای خانواده از جمله اهداف آن هستند.
نبود راه ارتباطی مناسب میان اعضای خانواده می تواند مشکلات بسیاری ایجاد کند
همانطور که گفته شد خانواده به عنوان اولین بستر اجتماعی که در آن رشد و نمو پیدا می‌کنیم شناخته می‌شود. به همین دلیل به وجود آمدن برخی مشکلات و حل نکردن آنها ممکن است در طول زمان باعث بروز اختلاف یا مشکلات بیشتری شوند. برای مثال تربیت درست فرزند و پدرومادر بودن یکی از سخت‌ترین کارهای دنیاست که در طول آن ممکن است دچار مشکلات بسیاری شوید. با این حال هیچ آموزش رسمی درباره آن یا نحوه ارتباطات و.. وجود ندارد یا آموزش‌های موجود (مانند کلاس‌های آموزشی قبل از زایمان) محدود هستند. اما مراجعه به روانشناس یا روانپزشک و مشاورهایی که در مورد خانواده درمان‌گری آموزش دیده‌اند می‌تواند کمک بسیاری به شما کند.
همچنین از خانواده درمانی به عنوان مکمل در روند درمان برخی اختلالات روانی در کنار جلسات مشاوره‌ای فردی استفاده می‌شود. در صورت بروز مشکل برای یک فرد خاص مانند افسردگی، سوء مصرف مواد و... با جلسات خانواده درمانی به روند بهبود فرد کمک کرده و دیگر اعضای خانواده می‌آموزند چگونه از بروز مشکلات مشابه جلوگیری کنند یا با فرد مورد نظر چه برخوردی داشته باشند.
در جلسات ابتدایی خانواده درمانی، میزان مهارت اعضای خانواده در حل مشکلات و تعارضات مورد بررسی قرار می‌گیرد تا با کمک درمانگر هیجان و افکار به صورت سالم و مولد به اشتراک گذاشته شوند. برای شناسایی مشکلات اصلی و روش‌های مقابله و پیدا کردن راه حل درمانگر به اعضای خانواده کمک کرده و همچنین روش‌هایی برای رشد و پیشرفت به صورت مسنجم و به عنوان یک نهاد به مراجعان ارائه می‌شود.
ارتباط و همکاری صحیح میان اعضای خانواده کلید اصلی پیشرفت آنهاست
مزایا و معایب خانواده درمانی
با شرکت درجلسات خانواده درمانیکه به صورت دوره‌های کوتاه مدت (حداقل دوازده جلسه) یا بلند مدت برگذار می‌شوند از نقاط قوت و ضعف خانواده برای مثال توانایی مراقبت از یکدیگر یا عدم برقراری ارتباط مناسب آگاه می‌شوید و با شناخت بیشتر خود و خانواده می‌توانید رشد کنید و به عنوان یک نهاد توسعه یابید. خانواده درمانی در حوزه‌های مختلفی به کار می‌آید و خیلی وقت‌ها نیز به عنوان مکمل برای روش‌های درمانی دیگر در نظر گرفته می‌شود. اما در صورت انتخاب نادرست مشاور، طی نکردن دوره کامل جلسات درمانی یا شرکت نکردن همه اعضا (مخصوصا در صورتی که یک طرف مشکلات آنها باشند) می‌تواند باعث کاهش تاثیرات خانواده درمانی یا بروز مشکل شود.
انواع روش‌های خانواده درمانی
خانواده درمانی با روش‌های متفاوتی ارائه می‌شود که در ادامه به معرفی آنها می‌پردازیم.
- ساختار درمانی
ساختار درمانی که توسط سالوادور مینوچین معرفی شده است بر پنج اصل خاص تمرکز دارد. در این روش درمانگر به جای تمرکز بر روی وضعیت روانی افراد، روی واکنش‌های میان افراد تمرکز کرده و یک ماتریس هویت، بر اساس تعاملات شخصی در خانواده به صورت زوج زوج تشکیل می‌دهد. در ماتریس هویت ساختار خانواده بر مبنای تعاملات اجتماعی بین تک تک اعضا وجود دارد. درمانگر به آنها در جهت توسعه فراتر از محدودیت‌های مربوط به الگوهای رشد به عنوان یک نهاد کمک می کند.
پنج اصل ساختار درمانی شامل این موارد هستند:
● وضعیت روانی فردی اعضای خانواده
● تعاملات بین فردی مطابق ماتریس هویت
● ایجاد ساختار خانواده بر اساس تعامل اجتماعی
● توسعه خانواده به عنوان یک نهاد و پاسخگویی به نیاز اعضای خانواده
● در نظر گرفتن الگوهای رشد خانواده به عنوان یک کل منسجم
- درمان استراتژیک
خانواده درمانی با روش درمان استراتژیک از روش های پرکاربرد است
خانواده درمانی استراتژیک از ترکیب چند روش روان درمانی شکل گرفته است که شامل پنج بخش مختلف می‌شود:
● مرحله اجتماعی ابتدایی
● بخش مشکل
● مرحله تعامل
● قسمت هدف
● آخرین بخش: تعیین وظیفه
نظر شما
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط مدیریت در وب سایت منتشر خواهد شد