کودهای شیمیایی و خطر تهدید مزارع ملکشاهی

به گزارشايلام بيدار، نکاشت گذاشتن زمین  یا مزرعه به مدت معینی را آیش می گویند، مهمترین هدف آیش افزایش میزان ذخیره ی رطوبت و غنی سازی طبیعی  خاک است.

اجرای برنامه آیش‌بندی و تناوب مهم‌ترین عامل برای جلوگیری از خشکی زمین می‌باشد، همچنین برای بهره‌ برداری بهتر از خاک و استفاده بیشتر از آب موجود در منطقه ضروری است.

در آیش سبز علف های هرز کنترل نمی شوند و فقط زراعت انجام نمی گیرد ، معمولا علف های هرز را به چرای دام اختصاص می دهند .

کارایی این آیش زیاد نیست چون علف های هرز رطوبت خاک را تخلیه می کنند اما در  آیش سیاه شخم برگردان زده و بقایا  محصول قبلی با خاک مخلوط می شوند .

تناوب  نیز عبارت است از گردش زراعت طی سال های مختلف بدین معنی که مثلاً اگر در زمینی امسال غلات پاییزه کشت شده است، سال دیگر صیفی کاشته می‌شود. همچنین در زمینی که امسال زراعت صیفی بوده است، در سال آینده نکاشت باقی می‌ماند، این چرخش زراعتی را تناوب می‌نامند.

برخی از گیاهان زراعتی دارای ریشه افشان هستند و پاره‌ای دیگر برعکس ریشه عمودی دارند، بنابراین دسته اول از سطح خاک و دسته دوم از عمق خاک تغذیه می‌کنند، در نتیجه سطح و عمق خاک به یک نسبت مواد غذایی خود را از دست می‌دهند.

در تناوب قرار دادن چنین گیاهانی یکی پس از دیگری از خسته شدن خاک و فقر عمومی آن جلوگیری می‌کند.

همچنین هر نوع گیاهی به یک نوع ماده غذایی بیشتر از سایر مواد احتیاج دارد و آنرا بیشتر از سایر عناصر جذب می‌کند. بنابراین پس از کشت متوالی یک نوع گیاه ، خاک از نظر عنصر ویژه‌ای ضعیف می گردد.

هر زارع با در نظر گرفتن عوامل مختلفی از قبیل؛ مقدار آب موجود، زمین، امکانات کاشت و داشت و برداشت خود، بازار فروش و غیره نوع زراعت و طریقه کشت و کار در مزرعه و سطح کاشت هر محصول، بایستی بخشی از مزرعه خود را سالانه نکاشت رها کند و در واقع  به خاک  فرصت استراحت و اصلاح بدهد.

از سویی دیگر، به دلیل عدم رعایت آیش  و تناوب نوع محصول، غنای خاک مزرعه کم شده و کشاورزان به اشتباه برای جبران کاهش محصول خود به کودهای شیمیایی متوسل می شوند. استفاده از این مواد سمی و مضر سلامتی انسان و محیط زیست ،باعث تخریب خاک مزارع می شود .

به دلیل دیم بودن اغلب مزارع شهرستان ملکشاهی ، عدم رعایت آیش و استفاده  بیش ازحد از کودهای شیمیایی، خاک مزارع تضعیف شده و مشکلاتی برای کشاورزان بوجود آمده است. به منظور حل این مشکلات،ضروری است به  کشاورزان  آموزش  لازم  را ارائه داد تا کیفیت محصولات زراعی ،غنای خاک و محیط زیست از آسیبهای بیشتر حفظ شوند.

یکی دیگر از راههای مقابله با معضل کودهای شیمیایی، استفاده و ترویج کودهای طبیعی و کمپوست های گیاهی است که متاسفانه هنوز در منطقه به خوبی رایج نشده است.

انتهای پیام/ش